ویژگی منظر شفابخش از حیث بهره‌مندی کودکان دارای اختلال درخودماندگی
محورهای موضوعی :
مهران وطنی
1
(دانشجوی کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
محمدرضا بمانیان
2
(استاد، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)
علی عسگری
3
(استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: کودکان اوتیسم, درخودماندگی, منظر شفابخش, طراحی چند حسی.,
چکیده مقاله :
کودکان دارای اختلال درخودماندگی، طبقه‌ای حساس از جامعه کشورند که طراحی فضاهای معماری و شهرسازی، منوط بر توجه به نیازها و ویژگی‌های آن‌هاست. در بیان دیگر صرفاً درمان این کودکان محدود به محیط‌های بیمارستانی و درمانی شده و فضای شهری به‌ویژه فضاهای سبز نقش‌آفرینی مناسبی برای حضور ایشان به فضای اجتماعی ندارند. این مسئله در حالی است که در بحث فضاهای سبز، شفابخشی منظر از حیث درمان موضوعیتی قابل‌بحث و حائز اهمیت است که می‌تواند کمک شایانی به مسیر درمان و سلامتی کودکان اوتیسم دارا باشد. این پژوهش بر آن است تا با توصیف چالش درخودماندگی و مطالعه رویکردهای درمانی کودکان مبتلابه اوتیسم، ضمن بیان توصیفی از ویژگی‌های این نوع کودکان در برخورد با محیط، عوامل مؤثر در خصوص حضور ایشان در منظر شهری موردتوجه قرار داده و راهبردهایی برای طراحی پارک‌های شفابخش را از این دریچه مطرح سازد. این پژوهش باهدف کاربردی و بر پایه منطق توصیفی - تحلیلی و با روش کیفی ضمن بهره‌مندی از مطالعات نظری پیرامون محیط و نوع بیماری، با طبقه‌بندی مصاحبه‌های صورت گرفته از پزشکان، روانشناسان و مادران کودکان دارای اختلال درخودماندگی و مشاهدات مستقیم صورت گرفته است. در پایان می‌توان چنین بیان نمود که منظر شفابخش با توجه به بهره‌مندی از فضایی چند حسی و مستعد در حضور اجتماع در فضای آزاد می‌تواند در صورت بهره‌مندی از فضایی قابل‌کنترل و رعایت مؤلفه‌های کالبدی نه‌تنها در کاهش آسیب به کودکان بلکه درزمینهٔ درمان نیز بازدهی مناسبی داشته باشد.
Treatment of children with autism is limited to hospital and treatment spaces, and urban spaces, especially green spaces, do not play a suitable role in their presence in the social setting. In terms of green spaces, landscape healing is debatable and significant, and in terms of therapy, it can be beneficial to the treatment and health of autistic children. This research besides presenting a descriptive description of the characteristics of autistic children in dealing with the environment, and considering the effective factors regarding children's presence in the urban landscape, proposes strategies for designing healing parks through this perspective. This research is done with an applied purpose, based on descriptive-analytical logic and with a qualitative method and classifying interviews with physicians, psychologists, and mothers of children with autism, benefiting from theoretical studies on the environment and disease type. The healing landscape, considering the benefit of a multi-sensory and prone space in the community presence in the open space, can suitably impact the treatment of children, if it benefits from a controllable space and observes physical components in reducing harm to children from the environment.
1- ترابیان، ن. (1397). از اختلال اوتیسم (درخودماندگی) چه می¬دانیم؟ نشریه پیوند، 459، 35-30.
2- زاهدی، م.، منصوری، س. ا.، سنماری، م. م.، و ضرابی، م. م. (1396). مفهوم شفابخشی در ایران. نشریه منظر، 9(38)، 31-20.
3- عبدالهی، ر.، امین¬زاده، ب.، شاه‌چراغی، آ.، و اعتصام، ا. (1394). تدوین مؤلفه‌های شفابخشی منظر در باغ¬های ایرانی و کاربرد آن در طراحی فضاهای باز شهری. فصلنامه مدیریت شهری، 14(39)، 345-317.
4- کاکاوند، ع. (1388). اوتیسم، بازی و تعامل اجتماعی. نشر سرافراز. تهران.
5- کامل¬نیا، ح.، و حقیر، س. (1388). الگوهای طراحی فضای سبز در «شهر دوستدار کودک» (نمونه موردی: شهر دوستدار کودک بم). نشریه باغ نظر، 6(12)، 77-88.
6- کوگل، ر. (1389). جدیدترین روش درمان اوتیسم بر اساس روش پی.ار.تی. ترجمه فراهانی، ص. نشر روان. تهران.
7- مدرک، آ. (1396). منظر شفابخش؛ تحلیل طراحی منظر بیمارستان فیونا استنلی. نشریه منظر، شماره 38، 32-47.
8- موسوی، ن. (1392). اوتیسم. نشریه پیوند، 413، 1-29.
9- نیلی، ر.، نیلی، ر.، و سلطان‌زاده، ح. (1391). چگونگي بازتاب شاخصه‌های مناظر شفابخش در الگوي منظر باغ ايراني. نشریه باغ نظر، 9(23)، 74-65.
10- ADDM (Autism and Developmental Disabilities Monitoring Network), (2010). A Snapshot of Autism Spectrum Disorder among 8-year-old Children in Multiple Communities across the United States in 2010. Centers for Disease Control and Prevention, United States Department of Health and Human Services.
11- Anderson, G. M., & Hoshino, Y. (2005). Neurochemical studies of autism. Handbook of autism and pervasive developmental disorders, 1, 453-472.
12- Assessment, M. E. (2005). Ecosystems and human well-being: wetlands and water. World Resources Institute.
13- Dewi, S.P. (2012). How does the playground role in realizing children-friendly-city. Procedia social and behavior, 38: 224-233.
14- Fisher, A.G., Murray, E.A., and Bundy, A.C. (1991). Sensory Integration: Theory and Practice. PA: F.A. Davis Co.
15- Freeman, H. L. (Ed.). (1984). Mental health and the environment. Churchill Livingstone.
16- Ghazali, R., Md Sakip, S. R., & Samsuddin, I. (2019). Creating Positive Environment for Autism Using Sensory Design. Environ.-Behav. Proc. J, 4, 19-26.
17- Han, K. T. (2003). A reliable and valid self-rating measure of the restorative quality of natural environments. Landscape and urban planning, 64(4), 209-232.
18- Hartig, T. (2008). Green space, psychological restoration, and health inequality. The Lancet.
19- Henwood, K. (2002). Young men in 'crisis': attending to the language of teenage boys' distress. Soc Sci Med. Nov; 55(9): 1493-509.
20- Milburn, L. A. (2019). Benefits of landscape design on autism. MLA thesis dissertation, California Polytechnic University, Pomana.
21- Minshew, N. J., Sweeney, J. A., Bauman, M. L., & Webb, S. J. (2005). Neurologic aspects of autism. Handbook of autism and pervasive developmental disorders, 1, 473-514.
22- Mostafa, M. (2015). Architecture for autism: Built environment performance in accordance to the autism ASPECTSS™ design index. Design Principles and Practices, 8, 55-71.
23- Nuechterlein, K. H., Green, M. F., Kern, R. S., Baade, L. E., Barch, D. M., Cohen, J. D., ... & Marder, S. R. (2008). The MATRICS Consensus Cognitive Battery, part 1: test selection, reliability, and validity. American Journal of Psychiatry, 165(2), 203-213.
24- Rutter, M. (1997). Genetic influences and autism. Handbook of autism and pervasive developmental disorders., 370-387.
25- Samadi, S. A., & McConkey, R. (2011). Autism in developing countries: Lessons from Iran. Autism research and treatment, 2011.
26- Scheuermann, B., & Webber, J. (2002). Autism: Teaching Does Make a Difference., CA: Wadsworth.
27- Souter- Brown, G. (2015). Landscape and urban design for health and well-being: Using healing, sensory and therapeutic gardens. London and New York: Routledge.
28- Sugiyama, T., & Thompson, C. W. (2008). Associations between characteristics of neighbourhood open space and older people's walking. Urban forestry & urban greening, 7(1), 41-51.
29- Thompson, J. D. & Golden, G, (1975). The Hospital: A social and architectural study. New Haven & London: Yale University Press.
30- Turner, T. (2005). Garden history: Philosophy and design 2000 BC–2000 AD. Routledge.
31- van Kamp, I., Leidelmeijer, K., Marsman, G., & Hollander, A. (2003). Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study. Landscape and Urban Planning, 65, 5-18.
32- World Health Organization. (1998). The World health report: 1998: Life in the 21st century: a vision for all: report of the Director-General. World Health Organization.
33- Yuill, N., Strieth, S., Roake, C., Aspden, R., Todd, B., (2007) Designing a playground for children with autistic spectrum disorders: Effects on playful peer interactions. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37 (6):1192-1196.