اثربخشی ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیبدیده از خیانت همسر
محورهای موضوعی :
سید مجتبی عقیلی
1
*
,
مجید ولی زاده
2
1 - گروه علمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2 - کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران.
کلید واژه: ذهن‌آگاهی, تنظیم هیجانی, بخشش, خیانت ,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیبدیده از خیانت همسر انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش زنان آسیب دیده از خیانت مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهر بجنورد، در سال 1400 بودند که از میان آنها تعداد 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای‌دهی شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه‌ای درمان ذهن‌آگاهی قرار گرفت و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌های بخشش ری (2001) و تنظیم هیجان گرانفسکی و کرایج (2006) بود. داده‌های پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 24 تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیبدیده از خیانت همسر اثربخش است (05/0>P). با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت که درمان ذهن‌آگاهی عامل مهم و تاثیرگذاری بر افزایش تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر می‌باشد.
The aim of this study was to investigate the effectiveness of mindfulness on emotional regulation and forgiveness of women affected by infidelity. The research method was quasi-experimental pre-test-post-test with a control group. The statistical population of the study were women affected by infidelity referring to welfare centers in Bojnourd in 2021, from which 30 people were selected as a sample by available sampling method and randomly divided into two experimental and control groups (15 in each group). were replaced. The experimental group underwent 8 sessions of 60-minute mindfulness treatment and the control group did not receive any intervention until the end of the study. The research instruments included Ray (2001) Forgiveness Questionnaire and Granfski & Kraj (2006) Emotion Regulation Questionnaire. Research data were analyzed by multivariate analysis of covariance using SPSS software version 24. The results showed that mindfulness treatment is effective on emotional regulation and forgiveness of women affected by infidelity (P<0.05). According to the findings of the study, it can be said that mindfulness treatment is an important and effective factor in increasing emotional regulation and forgiveness of women affected by infidelity.
1- ایزدی، زهرا سادات؛ رضاپور میرصالح، یاسر و چوب فروش زاده، آزاده. (1401). اثربخشی درمان مرور زندگی مبتنی بر بخشودگی بر افزایش رضایت زناشویی و بخشش زنان در مواجهه با خیانت زناشویی همسر. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 10(1): 119-107.
2- امام دوست، زیبا؛ تیموری، سعید؛ خوی نژاد، غلامرضا و رجایی، علیرضا. (1399). مقایسه اثربخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری بر تنظیم شناختی هیجان در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۹(۸۹): ۶۵۵-۶۴۷.
3- اصغری، فرهاد؛ قاسمی جوبنه، رضا؛ حسینی صدیق، مریم السادات و جامعی, مینو. (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان و کیفیت زندگی زنان دارای همسر معتاد. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 7(26): 132-115.
4- آقا گدی، پریسا؛ گل پرور، محسن و آقایی، اضغر(۱۳۹۷). تأثیر درمان ذهن آگاهی بخشش محور و درمان هیجان مدار بر بخشش در زنان آسیبدیده از پیمان شکنی همسر، نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 7(5): 53-46.
5- بهدوست، پریسا؛ پورشهریاری، مه سیما و حسینیان، سیمین. (1400). مقایسه الگوهای ارتباطی، سبک‌های ابراز هیجان و میزان صمیمیت در بین زنان خیانت دیده و عادی. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، 12(45): 14-1.
6- بیات، حسین؛ زارعی، محمدعلی و فرهادی، مژگان. (1399). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر بخشش و تاب‌آوری زنان دارای تعارض با همسر مراجع کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز. پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، ۵(۵۰): ۵۰-۴۰.
7- جدیدی محمدابادی، اکبر؛ قنبری زرندی، زهرا؛ رضایی، اکبر و ناجی، محمد. (1397). اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و طرحوارههای ناسازگار اولیه در نوجوانان تحت حمایت بهزیستی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(1): 174-164.
8- چوپانی، موسی؛ سهرابی فرد، محمدمهدی؛ محمدی، فاروق؛ اسمعیلی، نوشین و صمدی فرد، آذر. (1398). ادراکِ مردانِ بی‌وفا (خیانت) از علل و عوامل بازدارنده از روابط فرازناشویی: یک مطالعه کیفی. پژوهش‌های مشاوره، ۱۸(۶۹): ۱۰۵-۷۹.
9- دهقانی، مصطفی و اصلانی، خالد. (1399). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی مبتنی بر مدل درمان جراحت دلبستگی با زوج درمانی یکپارچه نگر بر بخشش در زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 14(2): 171-147.
10- ذوالفقاری، داود؛ محمدخانی، شهرام؛ مهدویان، علیرضا و اکبری، مهدی. (1400). مدل فراتشخیصی التیام از خیانت زناشویی با تأکید بر نقش فراشناخت‌ها، طرح‌واره‌ها، صمیمیت، کارآمدی هیجانی و بخشش. روانشناسی بالینی و شخصیت،19(1): 39-27.
11- رزاق پور، مهدی و حسین زاده، علی اصغر. (1398). نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با نشانه‌های جسمانی سازی دانشجویان دختر. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 13(2): 316-295.
12- رضاپور میرصالح، یاسر؛ آریانپور، حمیدرضا؛ امینی، راضیه و فلاح، طاهره. (1399). اثربخشی درمان وجودی بر بخشش زناشویی و عملکرد خانواده در زنان آسیبدیده از خیانت زناشویی. پژوهش‌های روان شناسی بالینی و مشاوره، 10(2): 122-105.
13- رفتارعلی آبادی، محمدرضا؛ شاره، حسین و توزنده جانی، حسن. (1398). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی همراه با ذهن آگاهی و بخشش درمانی بر نشانگان بالینی و پاسخ های هیجانی زنان آسیب دیده از خیانت همسر. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، ۱۱(۴): ۶۳-۵۲.
14- شعاع کاظمی، مهرانگیز. (1398). اثربخشی مداخله بین سیستمی بخشش بر بازسازی مجدد اعتماد زنان بعد از خیانت. مطالعات جنسیت و خانواده، 7(1): 105-79.
15- صمدی کاشان، سحر؛ حاج حسینی، منصوره؛ به‌پژوه، احمد و اژه‌ای، جواد. (1399). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان زنان آسیبدیده از خیانت زناشویی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، ۹(۱): ۳۹-۳۲.
16- صالحی، سیده نرگس؛ افتخارصعادی، زهرا و برنا، محمدرضا. (1400). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مثبت نگر و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر تاب آوری و خودکارآمدی دانش آموزان دختر دارای افسردگی غیربالینی. نشریه علمی روانشناسی اجتماعی، 9(60): 73-59.
17- فروزنده، الهام و انتظاری، سمیرا. (1399). اثربخشی ذهن آگاهی با رویکرد شناختی بر دشواری های تنظیم هیجانی و تاب آوری زنان مطلقه شهر تهران. پژوهشنامه زنان، 11(31): 42-25.
18- مزینانی، فرزانه؛ کوچک انتظار، رویا؛ نوری، ابوالقاسم؛ و صالحی، مهدیه. (1401). مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی. مجله علمی_پژوهشی علوم روانشناختی، 21(109): 205-187.
19- موسوی، سیده مریم؛ دشت بزرگی، زهرا؛ حیدرئی، علیرضا؛ پاشا، رضا و برنا، محمدرضا. (1400). اثربخشی آموزش مثبت‌نگری بر خودشفقتی و تنظیم هیجان در مردان وابسته به مواد. پژوهش نامه روانشناسی مثبت، 7(1): 76-65.
20- Apostolou, M. (2022). Catch me if you can: Strategies for hiding infidelity. Personality and Individual Differences, 189(4): 49-57.
21- Aman, J., Nurunnabi, M., & Bano, S. (2019). The Relationship of Religiosity and Marital Satisfaction: The Role of Religious Commitment and Practices on Marital Satisfaction among Pakistani Respondents. Journal Behavioral Sciences, 9(3): 30-38.
22- Adair, K., Boulton, A., & Algoe, S. (2018). The effect of mindfulness on relationship satisfaction via perceived responsiveness: findings from a dyadic study of heterosexual romantic partners. Mindfulness, 9(2): 597-609.
23- Bendixen, M., Kennair, O., & Grøntvedt, T. (2018). Forgiving the unforgivable: Couples’ forgiveness and expected forgiveness of emotional and sexual infidelity from an error management theory perspective. Evolutionary Behavioral Sciences, 12(4): 322-352.
24- Buss, D. M., & Abrams, B. (2017). Jealousy, infidelity, and the difficulty of diagnosing pathology: A CBT approach to coping with sexual betrayal. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 35(2): 150-172.
25- Coccaro, E., Drossos, T., Kline, D., & Lazarus, S. (2022). Diabetes distress, emotional regulation, HbA1c in people with diabetes and a controlled pilot study of an emotion-focused behavioral therapy intervention in adults with type 2 diabetes. Primary Care Diabetes, 11(3): 17-24.
26- Cairncross, M., & Miller, C. (2020). The effectiveness of mindfulness-based therapies for ADHD: a metaanalystic review. Atten Disord, 24(5): 627-643.
27- Cunningham, M. L., Griffiths, S., Baillie, A., & Murray, S. B. (2018). Emotion dysregulation moderates the link between perfectionism and dysmorphic appearance concern. Psychology of Men & Masculinity, 19(1): 59-68.
28- Eindor, T., Perrypaldi, A., Hirschberger, G., Birnbaum, G. E., & Deutsch, D. (2015). Coping with mate poaching: Gender differences in detection of infidelity-related threats. Evolution & Human Behavior, 36(1): 17_24.
29- Ferraro, I., Taylor, A. (2021). Adult attachment styles and emotional regulation: The role of interoceptive awareness and alexithymia. Personality and Individual Differences, 173(4): 41-50.
30- Galla, B., Kaiser-Greenland, S., & Black, D. (2017). Mindfulness training to promote self-regulation in youth: Effects of the Inner Kids program. Handbook of mindfulness in education: Springer; 295-311.
31- Garnefski, N., & Kraaij, V. (2006). Cognitive Emotion Regulation Questionnaire Development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and Individual Differences, 41(1): 1045-1053.
32- Harris, C. (2018). Characteristics of Emotional and Physical Marital Infidelity That Predict Divorce (Doctoral dissertation, Alliant International University).
33- Kimmes, J., Jaurequi, M., May, R., Srivastava, S., & Fincham, F. (2018). Mindfulness in the context of romantic relationship and marital intimacy: initial development and validation of the relationship mindfulness measure. Journal of Marital and Family Therapy, 44(4): 575-589.
34- Pan, W., Gau, M., Lee, T., Jou, H., Liu, Ch., & Wen, T. (2019). Mindfulness - based programme on the psychological health and intimacy of pregnant women. Women and Birthday, 32(1): 102 -109.
35- Rye, M. S., Loiacono, & D. M., Folck, C. D., Olszewski, B. T., Heim, T. A., & Madia, B. P. (2001). Evaluation of the psychometric properties of two forgiveness scales. Journal of Current psychology, 20(3): 260-277.
36- Robins, J., Keng, S.L., Ekblad, A.G., & Brantley, J.G. (2012). Effects of mindfulness‐ based stress reduction on emotional experience and expression: a randomized controlled trial. Journal of clinical psychology, 68(1): 117-131.
37- Sanders, M. R., Turner, K. M., & Metzler, C. W. (2019). Applying self-regulation principles in the delivery of parenting interventions. Clinical child and family psychology review, 22(1): 24-42.
38- Scheeren, P., Apellániz, M., Alda, I., & Wagner, A. (2018). Infidelidade conjugal: a experiência de homens e mulheres. Temas em psicologia. São Paulo, 13(4): 355-369.
39- Su, L., Pan, L., & Huang, Y. (2022). How does destination crisis event type impact tourist emotion and forgiveness? The moderating role of destination crisis history. Tourism Management, 94(2): 46-56.
40- Tomlinson, E., Yousaf, O., & Vittersø, A., Jones, L. (2018). Dispositional mindfulness and psychological health: a systematic review. Mindfulness, 9(1): 23–43.
41- Valentova, J. V., Moraes, A. C., & Varella, M. A. C. (2020). Gender, sexual orientation and type of relationship influence individual differences in jealousy: A large Brazilian sample. Personality and Individual Differences, 157(1): 109-117.
42- Weigel, D., Shrout, B. (2022). Examining the emotional costs of violations of fidelity beliefs and suspected infidelity among college students. Personality and Individual Differences, 187(3): 14-21.
43- Yuan, S., & Weiser, D. A. (2019). Relationship dissolution following marital infidelity: comparing European Americans and Asian Americans. Marriage & Family Review, 55(7): 631-650.