بررسی مشروعیت کاهش جنین از منظر فقه اسلامی با نگاهی بر اهمیت مسئله افزایش جمعیت
محورهای موضوعی :کبری پورعبدالله 1 * , فاطمه اسلامی 2
1 - استادیار رشته فقه و حقوق دانشگاه امام صادق
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق
کلید واژه: کاهش جنین, باروری چندقلویی, تعدد جنین, تلقیح مصنوعی.,
چکیده مقاله :
روش‌های نوین باروری قدمی مثبت و مهم در جهت درمان ناباروری و کمک به افزایش جمعیت برداشته است و به‌نوعی موجبات تحکیم خانواده را فراهم آورده است، لیکن در میان روش‌های متعدد درمان ناباروری و همچنین در خلال انجام امور پزشکی گاهاً تلقیح متعدد جنین‌ها شرایط سختی را موجب می‌شود که زوجین را ملزم به کاهش جنین می‌کند. حال پرسش اینجاست آیا کاهش جنین از نظر فقهی مشروعیت دارد؟ آیا فدا شدن جنینی به نفع جنین دیگر صحیح است؟ آیا کاهش جنین هدف افزایش جمعیت کشور و مصلحت جامعه را به خطر نمی‌اندازد؟ در این مقاله بر آنیم تا با استفاده از روش کتابخانه‌ای به سؤالات مذکور پاسخ دهیم و مشروعیت یا عدم مشروعیت کاهش جنین را بررسی نماییم و مصلحت‌های موجود در این امر را وارسی کنیم. آنچه به نظر می‌رسد آن است که از منظر فقه اسلامی کاهش جنین مشروعیت داشته و مبتنی بر قواعد فقهیه ازجمله قاعده «اخف الضررین» می‌توان به این نتیجه رسید که حفظ حیات مادر و کاهش جنین دارای مصلحت بیشتر و ضرر کمتر است.
Modern fertility procedures have taken a positive and important step in the direction of treating infertility and helping to increase the population. Furthermore, it provided the means to consolidate the family. However, among the many methods of infertility treatment and also during medical work, sometimes the multiple insemination of embryos causes difficult conditions that oblige the couple to reduce the embryos. Accordingly, "Is the reduction of the fetus legal in jurisprudence?" "Is it appropriate to sacrifice an embryo to benefit another embryo? "Doesn't reducing fetuses jeopardize the goal of increasing the country's population and the welfare of the society?" This paper aims to answer the mentioned questions utilizing the library method, examine the legitimacy or illegitimacy of fetal reduction, and check the expedients in this matter. From the point of view of Islamic jurisprudence, the reduction of the fetus has been legitimate. According to the rules of jurisprudence, including the rule of "Akhf al-Arwein," concluded that preserving the mother's life and reducing the fetus have more benefits and less harm.
1- قرآن کریم
2- ابراهیمی، ابراهیم؛ و قربانی، فتح¬الله(1395). حکم کاهش و حذف جنین در باروری چندقلویی از منظر فقه پزشکی. مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، 10(33)، 27-46.
3- ابن¬بابویه، محمدبن¬علی(1384). الخصال. قم: دفتر انتشارات اسامی وابسته به جامعه.
4- انصاری، مرتضی محمدامین(1385). فرائد الاصول. جلد 2. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
5- حرعاملی، محمدبن¬حسن(1409ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت: داراحیاءالتراث العربی.
6- حسینی مراغی، سید میر عبدالفتاح(1417). العناوین الفقهیه. جلد 2. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
7- حلی، محمدبن¬حسن¬بن یوسف(1387). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القوائد. جلد 4. قم: موسسه اسماعیلیان.
8- خویی، سید ابوالقاسم(1410ق). المسائل الشرعیه. قم: موسسه احیا آثار امام خویی.
9- دیلمی، سالار(1404ق). المراسم العلویه و الحکام النبوی. قم: منشورات الحرمین.
10- رملی، شمس¬الدین(1292ق). نهایه المحتاج. جلد 1. مصر: طبع بولاق.
11- قاضی¬زاده، افندی(بی¬تا). نتائج الافکار فی کشف الرموز والافکار. قاهره: مطبعه الکبری الامیریه.
12- قائنی، محمدبن¬محدحسین(1424ق). المبسوط فی فقه المسائل المعاصره. قم: مرکز فقهی ائمه اطهار.
13- کاشانی، حبیب¬الله¬بن علی مدد(1404ق). تسهیل المسالکالی المدارک. قم: المطبعه العلمیه.
14- کلینی، محمدبن¬یعقوب(1407ق). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
15- محقق داماد، سید مصطفی(1374). قواعدفقه. تهران: سمت.
16- محمدی، قاسم(1393). رهیافتی فقهی به ملاک تجویز و انتخاب کاهش جنین. فقه پزشکی، 6(1)، 101-120. doi:10.22037/mfj.v6i21-20.9486
17- مشکینی، الشیخ علی(1413ق). اصطلاحات الاصول و معظم ابحاث¬ها. قم: دفتر نشر هادی.
18- مظفر، محمدرضا(1415ق). اصول مظفر. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
19- مکارم شیرازی، ناصر(1422ق). البحوث الفقهیه الهامه. جلد 1. قم: مدرسه امام علی بن ابیطالب.
20- موسوی بجنوردی، سید محمد(1376). فقه تطبیقی. تهران: نشر میعاد.
21- موسوی خمینی، روح¬الله(1422ق). توضیح المسائل. قم: جامعه المدرسین حوزه علمی.
22- نراقی، ملا احمد(1417). عوائدالایام. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.
23- نظری توکلی، سعید؛ و کراچیان ثانی، فاطمه(1393). کاهش انتخابی جنین بررسی مبانی عدم مشروعیت آن در فقه اسلامی. پژوهش¬های فقهی، 7(3)، 433-468. 10.22059/JORR.2014.52580doi:
24- Jain, T., Missmer, S. A., & Hornstein, M. D. (2004). Trends in embryo-transfer practice and in outcomes of the use of assisted reproductive technology in the United States. New England Journal of Medicine, 350(16), 1639-1645. doi:10.1056/NEJMsa032073
25- Schenker, J. C., and V. H. Eisenberg. (1997). Ethical is uses relating to reproduction control and women’s health. International Journal of Gynecology and Obstetrics 58. doi:10.1016/S0020-7292(97)02866-X