استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار: مطالعه موردی
محورهای موضوعی :
1 - کارشناسی ارشد روانشناسی اجتماعی، موسسه غیر انتفاعی فاطمیه شیراز، شیراز، فارس، ایران.
2 - استادیار،موسسه غیر انتفاعی فاطمیه شیراز،شیراز ،فارس، ایران
کلید واژه: استرس شغلی, روابط اجتماعی, زنان باردار, حمایت اجتماعی.,
چکیده مقاله :
در دنیای امروز، زنان باردار با مسائلی همچون استرس‌های شغلی، اقتصادی و تغییرات در روابط اجتماعی روبرو می‌شوند که ممکن است تأثیرات قابل‌توجهی بر سلامت روانی و جسمی آن‌ها داشته باشد. این مقاله به بررسی ارتباطات میان استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار پرداخته و به اهمیت این تحقیق برای بهبود فهم عوامل مؤثر بر سلامت زنان باردار و ارتقاء شرایط آن‌ها برای توسعه و ارتقاء جمعیت کشور اشاره کرده است. این مطالعه از یک گروه زنان باردار در شهرستان بوشهر با هفت مصاحبه نیمه‌ساختار یافته، نتایج نشان داده است که زنان باردار با تجربه استرس‌های شغلی زیاد، تغییرات در روابط اجتماعی و فشارهای روانشناختی مواجه هستند. تحلیل دقیق نشان می‌دهد که راهکارهای روانشناسی، به خصوص روانشناسی اجتماعی، می‌توانند در کاهش تأثیرات منفی استرس شغلی بر زنان باردار نقش داشته باشند. به نظر می‌رسد که ارتباط معناداری میان استرس شغلی، روابط اجتماعی و تأثیرات آن بر زنان باردار وجود دارد. این نتایج تأکید می‌کنند که مدیریت مناسب استرس و تقویت روابط اجتماعی می‌تواند بهبود وضعیت سلامت روانی و جسمی زنان باردار را تسهیل نماید و به افزایش شاخص رشد جمعیت در ایران کمک کند.
In today's world, pregnant women are faced with issues such as job-related stress, economic challenges, and changes in social relationships that may significantly impact their mental and physical health. This article examines the relationships between job-related stress, social relationships, and their effects on pregnant women, emphasizing the importance of this research for improving understanding of factors affecting the health of pregnant women and enhancing their conditions for the development and advancement of the country's population. This study, conducted with a group of pregnant women in Bushehr County through seven semi-structured interviews, revealed that pregnant women experience high levels of job-related stress, changes in social relationships, and psychological pressures. Detailed analysis indicates that psychological interventions, particularly social psychology, can play a role in reducing the negative effects of job-related stress on pregnant women. It appears that there is a significant relationship between job-related stress, social relationships, and their effects on pregnant women. These results underscore that proper stress management and strengthening social relationships can facilitate the improvement of the mental and physical health status of pregnant women and contribute to increasing the population growth index in Iran.
1- احمدی، احمد؛ موسوی صاحب‌الزمانی، سایه سادات؛ و فتحی‌آشتیانی، مطیعی(2014). مداخله‌ی زودهنگام جهت کاهش افسردگی پس از زایمان و افزایش عزت‌نفس و رضایت زناشویی مادران باردار. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی، 9(32)، 47-56.
2- بابایی فرد، اسدالله(2013). سنجش تأثیرات اشتغال زنان بر خانواده و روابط اجتماعی (مطالعۀ موردی شهر آران و بیدگل). زن در توسعه و سیاست، 11(3)، 427-451. doi:10.22059/jwdp.2013.36537
3- برجسته، امید(2022). بررسی رابطه استرس شغلی با بیگانگی شغلی، فرسودگی شغلی و رضایت شغلی در کارکنان جمعیت هلال‌احمر استان مازندران. پژوهش‌های کاربردی در مدیریت و علوم انسانی، 8(3)، 171-179.
4- برنده، نسیم؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ و احقر، قدسی(2010). تأثیر مشاوره گروهی به شیوه راه‌حل محور بر کاهش استرس شغلی کارکنان زن بنیاد علمی آموزشی قلم چی. پژوهشنامه تربیتی، 22، 1-20.
5- بنازاده، زهره؛ باغبان، ايران؛ و فاتحي زاده، مريم السادات(1386). بررسي اثربخشي مشاوره به شيوه زوج درماني-رفتاري بر افسردگي دوران بارداري، 3(1).
6- پژمان‌فر، نرجس؛ باقری، فریبرز؛ و نصرالهی، بیتا(2020). هنجارشناسی بازی‌های دیجیتال با تأکید بر روانشناسی اجتماعی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 63(1). doi:10.22038/mjms.2020.19654
7- پورخالقی، نجمه؛ عسکری‌زاده، قاسم؛ و فضیلت پور، مسعود(2017). پیش‌بینی افسردگی پس از زایمان در زنان نخست‌زا: نقش حمایت اجتماعی و نوع زایمان. مجله سلامت و مراقبت، 19(1)، 18-29.
8- چوبچيان، طاهره؛ و محمدی، مطهره(2019). بررسی نقش نگرش مذهبی و تصویر بدن زنان باردار از خود در بروز تجربیات خوشایند و ناخوشایند دوران بارداری. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی (موسسه آموزش عالی نگاره)، 48(4)، 69-90.
9- حسین زاده، سمیرا؛ و سلیمی، سمانه(2023). تبیین نقش میانجی استرس شغلی در تأثیر تعارض کار-خانواده بر تمایل به ترک شغل کارکنان زن. زن و مطالعات خانواده، 16(59). doi:10.30495/jwsf.2022.1953298.1663
10- حسيني، زهرا؛ آقاملايي، تيمور؛ معيني، بابك؛ هزاوه اي، سيدمحمدمهدي؛ و مقيم بيگي، عباس(1394). تأثیر برنامه آموزش سلامت بر استرس شغلي پرستاران زن.
11- حمیدزاده، روشنک؛ قمری، محمد؛ فتحی‌‌اقدم، قربان؛ و آقاپور، مهدی(2013). اثربخشی معنادرمانی فرانکل در استرس شغلی معلمان زن. زن و مطالعات خانواده، 21(6)، 71-86.
12- حیدر‌پور، پیغام؛ و قربانی، پروانه(2022). رابطه استرس ادراکشده و نگرش‌های ناکارآمد با سلامت روانی زنان شاغل علوم پزشکی کرمانشاه. پیشرفت‌های نوین در روانشناسی. علوم تربیتی و آموزش‌وپرورش، 49(5)، 45-56.
13- خضری یزدی، لیلا؛ و دمهری، فرنگیس(2024). پیش‌بینی نگرانی‌های دوران بارداری براساس کیفیت زناشویی و خودنظم‌جویی شناختی با نقش میانجی امنیت روانی. طلوع بهداشت یزد، 22(6)، 30-43.
doi:10.18502/tbj.v22i6.15209
14- روزبهانی، سحر؛ دولتیان، ماهرخ؛ محمودی، زهره؛ و نصیری، زهره(2023). پیشگویی‌کننده‌های غم و اندوه مادری در دوره پس از زایمان بر اساس تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت مدل سازمان بهداشت جهانی: تحلیل مسیر. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 28(4)، 448-465.
15- سبحانی، الهه؛ باباخانی، نرگس؛ و آل‌بویه، محمود(2019). اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افسردگی، اضطراب، استرس و ادراک کاهش درد، در زنان مبتلا به کمردردهای مزمن پس از زایمان. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 25(3)، 266-277.
16- صدیق‌سروستانی، رحمت‌الله؛ و هاشمی، سید‌ضیاء(2002). گروه‌های مرجع در جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی با تأکید بر نظریه‌های مرتن و فستینگر. مطالعات جامعه‌شناختی، 20(8)، 149-168.
17- صمدی، فاطمه؛ و دلیر، مجتبی(2021). نقش سلامت روانی و اجتماعی در سلامت جنسی زنان سالمند. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 10(40)، 21-42. doi:10.22034/spr.2021.127712
18- صمیمی، زبیر؛ شبان بسیم، فرناز؛ و سلیمانی، آرزو(2020). تبیین احساس خود‌شکوفایی د‌انشجویان بر اساس حمایت اجتماعی ادراکشده و سرمایه اجتماعی. فصلنامه رفاه اجتماعی، 20(78)، 201-228.
dor:20.1001.1.17358191.1399.20.78.1.1
19- طالبی‌بهمن‌بیگلو، رودابه؛ و خسروی، صدراله(2021). مقایسه بحران هویت و سازگاری اجتماعی در نوجوانان عشایر با نوجوانان شهر شیراز. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی (مرکز توسعه آموزش‌های نوین ایران)، 35(7)، 363-378.
20- عباسی، فهیمه؛ اصلانی نیا، وحیده؛ و بیگلو، محمدحسین(2014). بررسی وضعیت تولیدات علمی حوزه روانشناسی اجتماعی در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی آن (1990–2009). دانش شناسی، 7(24)، 99-112.
21- عبدي، هما؛ و شهبازي، ليلي(1380). استرس شغلي در پرستاران شاغل در بخش مراقبت‌های ويژه و ارتباط آن با فرسودگي شغلي آن‌ها، 3(9)، 58-63.
22- غفوريان، هما؛ قاسمي، ايرج؛ و ابراهيمي، محمد(1390). بررسي تأثیر ميزان استرس شغلي بر رضايت شغلي مديران مدارس. dor:20.1001.1.20081138.1390.6.4.2.1
23- غلامعلي لواساني، مسعود؛ کيوان زاده، محمد؛ و ارجمند، ندا(1387). معنويت، استرس شغلي، تعهد سازماني و رضايت شغلي در پرستاران شهر تهران.
24- كاظمي، سلطانعلي؛ جاويدي، حجت اله؛ و آرام، محبوبه(1389). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطي بر استرس شغلي کارشناسان. dor:20.1001.1.20086369.1389.1.4.4.9
25- کریمی، لیلا؛ مکوندی، سمیه؛ مهدویان، میترا؛ و خلیلی، ربابه(2020). بررسی رابطه حمایت اجتماعی با اضطراب ناشی از همه‌گیری کووید-19 در زنان باردار. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، 23(10)، 9-17.
doi:10.22038/ijogi.2020.17482
26- کلدی، علیرضا؛ و سلحشوری، پروانه(2012). بررسی تأثیر حمایت اجتماعی بر توانمندسازی زنان. مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 16(4), 7-22.
27- گروسی، سعیده؛ و آدینه زاد، راحله(2010). بررسی رابطه عوامل اجتماعی با تعارض نقش‌های شغلی و خانوادگی در بین زنان شاغل شهر کرمان. علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، doi:10.22067/jss.v0i0.8780
28- محرمی، میلاد؛ معاون سعیدی، مریم؛ و خواجویان، نسیم(2023). ارتباط بین مخاطرات شغلی و عوارض بارداری در کارکنان بهداشتی–درمانی شهرستان گناباد. فصلنامه طب کار، 14(4), 46-54.
doi:10.18502/tkj.v14i4.12313
29- مهرابی، حمیده؛ شیروانی، مریم؛ عریانی، سعیده؛ و توابع، صدیقه(2023). تأثیر استرس شغلی بر استقلال شغلی و عملکرد شغلی معلمان تربیت‌بدنی در مدارس ابتدایی استان فارس. انگاره‌های نو در تحقیقات آموزشی، 3(2)، 220-233.
30- نظامی‌پور، قدیر؛ و معین‌الدینی، محمود(2018). روانشناسی اجتماعی و بسیج ملی. مطالعات دفاعی استراتژیک، 71(16)
، 143-168.
31- Ahmad, N., Siddiq, D. M., Suzana, A., & Sofyan, N. I. (2023). THE EFFECT OF WORKLOAD, WORK STRESS AND WORK FATIGUE ON EMPLOYEE PERFORMANCE ON PUSKESMAS IN MAJALENGKA REGENCY. JRMSI-Jurnal Riset Manajemen Sains Indonesia, 14(01), 48-56. doi:10.21009/JRMSI.014.1.06
32- Al Houri, H. N., Jomaa, S., Arrouk, D. M. N., Nassif, T., Al Ata Allah, M. J., Al Houri, A. N., & Latifeh, Y. (2023). The prevalence of stress among medical students in Syria and its association with social support: a cross-sectional study. BMC psychiatry, 23(1), 1-13. doi:10.1186/s12888-023-04593-3
33- Allegri, B., Brenna, V., Confalonieri, L., Puzzini, A., Nichelatti, M., Piccinini, G., ... & Percudani, M. E. (2023). The impact of the second COVID-19 lockdown on anxiety and depressive symptoms in pregnant women: A case study of pregnant women in northern Italy. Brain, Behavior, & Immunity-Health, 30, 100633.
doi:10.1016/j.bbih.2023.100633
34- Atkin, K., Bernhardt, J. M., Olayinka, O., & Simmonds, K. (2023). Screening for Heat Related Illness in Pregnant People: Sample Case Study for Clinician Education. Journal of Midwifery & Women's Health.
doi:10.1111/jmwh.13489
35- Bano, M., Hoda, R., Zowghi, D., & Treude, C. (2024). Large language models for qualitative research in software engineering: exploring opportunities and challenges. Automated Software Engineering, 31(1), 8.
doi:10.21203/rs.3.rs-3614628/v1
36- Cavallieri, F., Ghirotto, L., Sireci, F., Parmeggiani, M., Pedroni, C., Mardones, F. A., ... & Valzania, F. (2023). Caregivers' burden and deep brain stimulation for Parkinson disease: A systematic review of qualitative studies. European Journal of Neurology. doi:10.1111/ene.16149
37- Cedeno, R., & Torrico, T. J. (2024). Adlerian Therapy. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.
PMID:38261699
38- Kostas, C., Vlastos, D. D., & Theofilou, P. (2024). Work Stress and Professional Burnout in Greek Police Officers. The Open Psychology Journal, 17(1). doi:10.2174/0118743501288683240206102924
39- Kyaw, H. K., Than, K. K., Diaconu, K., & Witter, S. (2023). Community stressors and coping mechanisms in accessing the health system during a double crisis: a qualitative case study from Yangon Region, Myanmar. International Journal for Equity in Health, 22(1), 39. doi:10.1186/s12939-023-01851-4
40- Rodgers, R. F., Campagna, J., Hayes, G., Sharma, A., Runquist, E., Fiuza, A., ... & Piran, N. (2024). Experiences of embodiment during pregnancy and the postpartum period: A qualitative study. Body Image, 48, 101645.
doi:10.1016/j.bodyim.2023.101645
41- Sugiarto, F. (2023). Pendidikan islam di Indonesia: studi pemikiran sufistik dan neo-modernisme KH. Muhammad Idris Jauhari 1952-2012 (Doctoral dissertation, UIN Mataram).
42- Zhang, L., Huang, R., Lei, J., Liu, Y., & Liu, D. (2024). Factors associated with stress among pregnant women with a second child in Hunan province under China’s two-child policy: a mixed-method study. BMC psychiatry, 24(1), 1-12. doi:10.1186/s12888-024-05604-7