Predicting Attitudes Toward Infidelity Based On Psychological Capital And Spiritual Well-being In Womens
Subject Areas :somaye mahjoob 1 , Seyed Mehdi Hosseini 2 *
1 - M.A Student in General Psychology, Fatemiyeh Institute of Higher Education, Shiraz, Iran.
2 - Doctor of Psychology. Psychology Assistant professor. Fatemiyeh Institute of Higher Education, Shiraz, Iran. (Corresponding Author)
Keywords: Attitudes Toward Infidelity, Psychological Capital And Spiritual Well-being,
Abstract :
Aim: The aim of this study was to predict the attitude towards marital infidelity of women in Shiraz based on psychological capital and spiritual well-being. Method: The statistical population of the present study was women in Shiraz. Using available sampling method, 250 people were selected as a sample and to collect information, questionnaires of attitude to marital infidelity, psychological capital and spiritual well-being were used, the information of which was analyzed using SPSS24 software. Findings: The results of simultaneous regression indicate that Psychological capital (=-0/80, p<0/04) Three components of self-efficacy (=-0/45, p<0/01), hope (=-0/35, p<0/02), resilience (=-0/36, p<0/05) Also, spiritual well-being (=-0/18, p<0/01), The two components of religious health (=-0/19, p<0/01), existential health (=0/22, p<0/001) were predictors of attitudes toward marital infidelity. Conclusion: The results of the study were discussed based on the research and theoretical. principles According to the research findings, with the increase of psychological capital and spiritual well-being in women, the attitude towards marital infidelity becomes negative and the results of this research can be used in family counseling centers, infidelity treatment and premarital counseling.
1- ابوالمعالی الحسینی، خ،. و رستم آبادی، ف. (1396). مقایسه ابعاد سرمایه روانشناحتی بین زنان ورزشکار و غیرورزشکار. پژوهشنامه سلام، 3(¬2¬)، 82-88.
2- اسلام زاده، ب.، صادقی، ف.، و اسماعیلی، م. (1398). تحلیل کیفی عوامل بازدارنده از روابط فرا زناشویی در زوجین. تحقیقات کیفی در علوم انسانی، 8(1)، 83-95.
3- اسماعیلی، م. ر،. و شریعت نژاد، ع. (1394). بررسی رابطه رهبری تحول گرا با سرمایه فکری و سرمایه روانشناختی با اثر میانجی مدیریت تحول گرا. بهبود و تحول، 23(¬77¬)، 77-97.
4- اکبرپور، س.، صادقی، م.، پورابراهیم، ت.، و شکری، ا. (1398). رابطه هوش اخلاقی با نگرش به بی‌وفایی در فرزندان با و بدون تجربه بی‌وفایی پدر و مادر. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 8(1)، 125-146.
5- اکبری گوابری، ب.، فرگت، آ.، علیخواه، س.، و مجیدی، م. (1397). نقش سرمایه اجتماعی و روانشناختی در پیشبینی صمیمیت زناشویی زوجین. پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 33، 95-115.
6- اهرمیان، ا.، سودانی، م.، و غلامزاده جفره، م. (1399). اثربخشی درمان راه‌حل مدار بر نگرش به خیانت زناشویی افراد متأهل. مجله علوم روانشناختی، 20(101)، 781-794.
7- آتش پور، ح.، لولاکی، م.، و قاسمی، م. ع. (1396). سرمایههای روانشناختی مثبت نگر و سازگاری زناشویی. روانشناسی معاصر، 12، 1-5.
8- برجعلی، م،. نجفی، م،. ¬عیسی¬مراد، ا،. و منسوبی¬فر، ح. (1392). نقش بهزیستی معنوی و امیدواری در پیش بینی رضایت از زندگی دانشجویان. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 4(¬15¬)، 119-138.
9- پیرزاده، م.، بنی سی، پ.، و وطن‌خواه، ح. (1398). پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس رضایت جنسی، کیفیت روابط زناشویی و رضایت زناشویی زنان متأهل جوان. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 4(39)، 16-32.
10- جعفری، ا.، و حسام¬پور، ف. (1396). پیشبینی رضایت از زندگی بر اساس ابعاد هوش معنوی و سرمایه روانشناختی در سالمندان. سالمند، 12(1)، 90-104.
11- حسین¬پور، د،. ارمندئی، م،. و ولدی، ر. (¬1395). تأثیر سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش با میانجی احساس امنیت روانشناختی مورد مطالعه دانشگاه صنعتی شریف. فصلنامه پزوهش و برنامه¬ریزی در آموزش عالی، ¬22(¬4¬)، 133-1.
12- حسینی، م.، محمودی، آ.، و ماردپور، ع. (1398). بررسی ارتباط سرمایههای روانشناختی با صمیمیت زناشویی دانشجویان متأهل و نقش واسطه‌ای بهزیستی اجتماعی. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 24(3)، 388-402.
13- خسروی، ا.، حیدرنیا، ا.، و نظیفی، م. (1398). نقش نگرش مذهبی در نگرش به خیانت زناشویی با میانجی‌گری بهزیستی ذهنی در زنان متأهل. پژوهشنامه روانشناسی مثبت، 5(3)، 13-28.
14- رجبی، ط.، و عباسی، ق. (1397). بررسی رابطه معنویت با نگرش به خیانت زوجین متقاضی طلاق استان مازندران. ششمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم تربیتی.
15- سواری، ک.، و طلایی¬زاده، م. (1394). مقایسه خیانت زناشویی و هوش هیجانی مطلقین و افراد متاهل عادی شهر اهواز. دستاوردهای روانشناسی بالینی، 1(2)، 67- 82..
16- سید موسوی، م،. و محرمی، ج. (1398). ناگویی هیجانی، احساس تنهایی و ترس از صمیمیت: پیش بینی کننده¬های نگرش به خیانت در مردان. روانشناسی معاصر، 2¬(¬14¬)، 12-21.
17- سیدعلیتبار، س. ه.، قنبری، س.، زاده محمدی، ع.، و حبیبی، م. (1393). بررسی رابطۀ بین روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرازناشویی. فصلنامه ی خانواده پژوهی، 10(38)، 255-267.
18- صمدی فرد، ح.ر،. و نریمانی، م. ¬(1397). رابطه هویت اخلاقی، بهزیستی معنوی و جهت گیری مذهبی با سازگاری شغلی در پرستاران. پژوهان، 17(¬1¬)، 1-8.
19- عباس زاده، م.، و میرزایی، م. (1394). مطالعه نقش مداخله گرایانه سرمایه اجتماعی و سرمایه روانشناختی در تأثیرگذاری فرایند جامعه پذیری بر دین دار؛ مطالعه موردی : دانشجویان دانشگاه تبریز. دین و ارتباطات، 22(¬1¬)، 87-122.
20- عبدی، ا.، خوشبازان، ع.، و آخوندی، ن. (1395). تبیین نقش سرمایههای روانشناختی بر رضایت جنسی زوجین. کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و رفتاری.
21- فاطمی، ن.، رضایی، م.، گیوری، ا.، و حسینی، ف. (1385). اثر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به سرطان. نشریه پایش، 5(4)، 295-304.
22- فرجپور نیری، س. (1398). مقایسه نگرش روابط فرا زناشویی در دانشجویان مرد و زن دانشگاه تبریز. دومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی.
23- قدمپور، ع.، کرمی، ا.، و خدارحیمی، س. (1398). مقایسه بهزیستی معنوی، تحمل ابهام و شادکامی در سالمندان ساکن در منزل و خانه سالمندان. اخلاق پزشکی، 13(44) 1-13.
24- گل پرور، م. (1397). تحلیلی بر نقش شخصیت پیش¬رو در رابطه سرمایه معنوی و بهزیستی معنوی¬گرا. روانشناسی مثبت گرا، 4(¬1¬)، 19-34.
25- محمدی، م،. و فرید افشار، ع. (1398¬). توسعه سرمایه روانشناختی با تأکید بر مولفه بخشش در نهج البلاغه. نشریه علمی پژوهش¬نامه اخلاق، ¬1¬(¬45¬)، 19-32.
26- نریمانی، م.، پرزور، پ.، عطادخت، ا. و عباسی، م. (1394). نقش بهزیستی معنوی و پایبندی مذهبی در پیشبینی رضامندی زناشویی پرستاران. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 4(2)، 1-10.
27- نشاطی، ا،. و محمدنژاد، ش. (1399). بررسی ارتباط بین بهزیستی معنوی، سبک تربیتی والدین و سرمایه اجتماعی با بهزیستی روانشناختی سربازان مورد مطالعه : سربازان یگان ویژه فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی. توسعه، 15(¬57¬)، 161-185.
28- نصرتی مهر، س.، و نبی، ب. (1397). بررسی رابطه سرمایه روانشناختی با جهت‌گیری مذهبی و رضایتمندی زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 3(28)، 15-29.
29- نوری امام‌زاده، ح. (1394). مقایسه احساس تنهایی و بهزیستی معنوی در مردان متأهل دارای روابط فرا زناشویی و فاقد روابط فرا زناشویی. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهشهای نوین در علوم انسانی.
30- اله بخشیان، م.، جعفرپرعلوی، م.، پرویزی، س.، و حقانی، ح. (1389). ارتباط سلامت معنوي و كيفيت زندگي در مبتلايان به مولتيپل اسكلروزيس. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 12(3)، 29-33
31- هاشمی، ف.، حبیبی، م.، سپهوند، س.، مقدم زاده، ع.، و لواسانی، ف. (1398). ارائه مدل مفهومی پیشگیری از سوءمصرف مواد در نوجوانان مبتنی بر بهزیستی معنوی: یک مطالعه کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 22(3)، 129-1147.
32- یاورسیفی، ا. و تقوی، م. (1398). رابطه‌ی بهزیستی معنوی با رضایت زناشویی : نقش واسطهگری سرسختی روانشناختی. دو فصلنامه روانشناسی معاصر، 14(1)، 31-41.
33- یوسفی، ن.، کریمی پور، ب.، و امانی، ا. (1396). بررسی مدل باورهاي مذهبی، سبک‌های حل تعارض و تعهد زناشویی با نگرش نسبت به خیانت زناشویی. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 6(1)، 47-64.
34- Avey, J. B., Luthans, F., & Youssef, C. M. (2010). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of management, 36(2), 430-452.
35- Bell, D. A. T. (2019). Military Sexual Trauma, Betrayal Trauma, and Spiritual Coping: Investigating What Impacts Reintegration among Homeless Female Veterans. Northcentral University.
36- Bolkan, A. (2015). The Effects of Life Skills Psycho-education Programme on Divorced Women's Level of Inner Directed Support and Analysis of this Effect Based on Types of Marriage and Various Demographic Features. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 205, 655-663.
37- Bradley, J. M., & Hojjat, M. (2017). A model of resilience and marital satisfaction. The Journal of social psychology, 157(5), 588-601.
38- Brewer, G., & Abell, L. (2015). Machiavellianism and sexual behavior: Motivations, deception and infidelity. Personality and Individual Differences, 74, 186-191.
39- Cihan, H., & Aydogan, D. (2020). Relational resilience as a protective factor in marital adjustment of couples with cancer: a dyadic model. Neurological Sciences, 33, 281-288.
40- Ellison, C. W. (1983). Spiritual well-being: Conceptualization and measurement. Journal of psychology and theology, 11(4), 330-338.
41- Feng, E. (2011). The impact of spiritual well-being, gratitude, and loneliness on marital satisfaction among Korean American pastors and spouses. California State University, Long Beach.
42- Fife, S. T., Weeks, G. R., & Stellberg‐Filbert, J. (2013). Facilitating forgiveness in the treatment of infidelity: An interpersonal model. Journal of Family Therapy, 35(4), 343-367.
43- Gibbons, C. L. (2020). Marital Satisfaction among Army Spouses: A Multivariate Analysis of the Influence of Attachment, Resiliency, Forgiveness, and Self-awareness (Doctoral dissertation, Capella University).
44- Hood III, M. V., & Morris, I. L. (1997). ¿ Amigo o enemigo?: Context, attitudes, and Anglo public opinion toward immigration. Social Science Quarterly, 309-323.
45- Jeanfreau, M. M., Jurich, A. P., & Mong, M. D. (2014). An examination of potential attractions of women's marital infidelity. The American Journal of Family Therapy, 42(1), 14-28.
46- Johnson, K. D. (2015). Marital expectation fulfillment and its relationship to height of marital expectations, optimism, and relationship self-efficacy among married individuals. Andrews University.
47- Kallampally, G. A., Oakes, K. E., Lyons, H. Z., Greer, J. M., & Gillespie, C. K. (2008). Gender, psychological resilience, acculturation and spirituality as predictors of Asian Indian American marital satisfaction. Journal of spirituality in mental health, 10(1), 35-52.
48- Kasapoğlu, F., & Yabanigül, A. (2018). Marital satisfaction and life satisfaction: The mediating effect of spirituality. Spiritual Psychology and Counseling, 3(2), 177-195.
49- Leeker, O., & Carlozzi, A. (2014). Effects of sex, sexual orientation, infidelity expectations, and love on distress related to emotional and sexual infidelity. Journal of marital and family therapy, 40(1), 68-91.
50- Lopez, F. G., Morúa, W., & Rice, K. G. (2007). Factor structure, stability, and predictive validity of college students’ relationship self-efficacy beliefs. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 40(2), 80-96.
51- Luthans, F., & Youssef-Morgan, C. M. (2017). Psychological capital: An evidence-based positive approach. Annual review of organizational psychology and organizational behavior, 4, 339-366.
52- Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology, 60(3), 541-572.
53- Luthans, F., Youssef, C. M., Sweetman, D. S., & Harms, P. D. (2013). Meeting the leadership challenge of employee well-being through relationship PsyCap and health PsyCap. Journal of leadership & organizational studies, 20(1), 118-133.
54- Moberg, D. O., & Brusek, P. M. (1978). Spiritual well-being: A neglected subject in quality of life research. Social Indicators Research, 5(1), 303-323.
55- Myers, D. G. (2000). The funds, friends, and faith of happy people. American psychologist, 55(1), 56.
56- Parise, M., Gatti, F., & Iafrate, R. (2017). Religiosity, marital quality and couple generativity in Italian couples belonging to a Catholic spiritual association: A quali-quantitative study. Journal of religion and health, 56(5), 1856-1869.
57- Roth, P. D. (1988). Spiritual well-being and marital adjustment. Journal of Psychology and Theology, 16(2), 153-158.
58- Santisi, G., Lodi, E., Magnano, P., Zarbo, R., & Zammitti, A. (2020). Relationship between psychological capital and quality of life: The role of courage. Sustainability, 12(13), 5238.
59- Schensul, S. L., Mekki-Berrada, A., Nastasi, B. K., Singh, R., Burleson, J. A., & Bojko, M. (2006). Men’s extramarital sex, marital relationships and sexual risk in urban poor communities in India. Journal of Urban Health, 83(4), 614-624.
60- Seligman, M. E. P. (2000). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Chapter prepared for CR Snyder & S. Lopez. Handbook of positive psychology.
61- Synder, M. (2003). Four new species of Latirus (Gastropoda: Fasciolariidae) from the Philippine Islands and the southern Caribbean. Iberus, 20, 1-9.
62- Whatley, M. (2008). Attitudes toward infidelity scale. Journal Social Psychology, 133(1), 547-51.
63- Yuen, C. Y. (2015). Gender differences in life satisfaction and spiritual health among the junior immigrant and local Hong Kong secondary students. International Journal of Children's Spirituality, 20(2), 139-154.
DOR: 20.1001.1.27831175.1400.3.3.2.5 |
نوع مقاله: پژوهشی |
پیشبینی نگرش به خیانت بر اساس سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در زنان
سید مهدی حسینی*1، سمیه محجوب2
1- دکتری روانشناسی، استادیار گروه روانشناسی، موسسه آموزش عالی فاطمیه(س)، شیراز، ایران. (نویسنده مسئول)
2- دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، موسسه آموزش عالی فاطمیه(س)، شیراز، شیراز، ایران.
تاریخ دریافت: [1/10/1400] تاریخ پذیرش: [21/11/1400]
چکیده
هدف پژوهش حاضر پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی زنان شهر شیراز بر اساس سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی بود. روششناسی: جامعه آماری پژوهش حاضر زنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 250 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامههای نگرش به خیانت زناشویی، سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی استفاده شد که اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS 23 مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: نتایج تحلیل رگرسیون هم‌زمان بیانگر این است که سرمایه روانشناختی (04/0p< ،80/0- b=)، سه مؤلفه‌ی خودکارآمدی (01/0p<،45/0- b=)، امیدواری (02/0p<،35/0- b=) و تابآوری (05/0p<،36- b=) و همچنین بهزیستی معنوی (01/0p<،18/0- b=) دو مؤلفه‌ی سلامت مذهبی (01/0p<،19/0- b=) و سلامت وجودی (001/0p< ،22/0 b=) پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بودند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بر اساس مبانی نظری و پژوهشی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش با افزایش سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در زنان نگرش به خیانت زناشویی منفی میشود و از نتایج این پژوهش میتوان در مراکز مشاوره خانواده، درمان خیانت و مشاوره پیش از ازدواج استفاده کرد.
واژگان کلیدی: نگرش به خیانت زناشویی، سرمایه روانشناختی، بهزیستی معنوی.
1- مقدمه
بنیاد خانواده به ارتباط بین زن و شوهر که بر احساس متقابل همسران نسبت به همدیگر شکل میگیرد، بستگی دارد (Bolkan, 2015). زن و مرد در سراسر زندگی مشترک با مشکلات مختلفی روبهرو شوند که موجب چالشهای متفاوتی میشود، یکی از این چالشها خیانت1 است. خیانت زناشویی یک مسئله بسیار دردناک محسوب میشود که برای زوجها و خانوادهها بسیار مهم و اساسی است و به معنای برقراری روابط جنسی با یک فرد غیر همسر و خارج از چارچوب خانواده است (Brewer & Abell, 2015). نگرش یکی از عوامل مهم در ارتباط با خیانت زناشویی است که به معنی آمادگی برای واکنشی خاصی و شاخصی برای پیشگویی رفتار است و تغییر نگرش، به تعدیل رفتار منجر میشود، مردان و زنان نسبت به خیانت دارای نگرش متفاوتی هستند و به معنایی احساس و تفکر نسبت به خیانت است که در بروز این رفتار نقش مهمی دارد (اهرمیان، سودانی و غلامزاده جفره، 1399).
واتلی2 (2008) معتقد است نگرش به خیانت، بیانگر احساسات و تفکرات مثبت یا منفی فرد نسبت به روابط خارج از ازدواج، میزان پذیرندگی یا ردکنندگی آن از نظر شخص است. اگر فرد نگرش مثبتی نسبت به خیانت داشته باشد، احتمال شرکت در روابط جنسی و عاطفی خارج از چهارچوب زناشویی بیشتر است و در مقابل اگر فرد نگرش منفی داشته باشد، تمایل کمتری به شرکت در روابط خارج از چهارچوب از خود نشان میدهد و نتایج مطالعات بیانگر این است تعداد افراد که روابط خارج از ازدواج را نادرست میداند، در سالهای اخیر بسیار کاهش یافته است (فرجپور نیری، 1398) و نتایج پژوهشها بیانگر این است که نگرش مثبت به خیانت زناشویی بر اعتماد، انصاف و وفاداری اعضای خانواده مؤثر است و بر زوجین و اعضای خانواده اثر مخربی دارد که آشفتگی در روابط را به دنبال دارد (اکبرپور، صادقی، پورابراهیم و شکری، 1398) و رو کردن روابط فرازناشویی تأثیرات مخربی بر شخصیت، سلامت جسمی، روانی و روابط مشترک زوجین دارد (Schensul, Mekki-Berrada, Nastasi, Singh, Burleson & Bojko, 2006). ازجمله عوامل مؤثر بر نگرش به خیانت زناشویی میتوان به نارضایتی جنسی و عاطفی، باورهای کمالگرایانه، تنوع‌طلبی، ویژگی‌های شخصیتی، سبک دلبستگی، سبک زندگی، خانوادهها، درآمد، شغل و سایر مؤلفه‌ها اشاره کرد (Leeker & Carlazzi, 2014).
یکی از عواملی که نقش مهمی در ارتباطات زناشویی زوجین و کیفیت زندگی آنها دارد سرمایه روانشناختی است (آتش پور، لولاکی و قاسمی، 1396). سرمایه روانشناسی به معنای درک فرد از خود، داشتن هدف برای رسیدن به موفقیت و پایداری در برابر مشکلات است و با ویژگی‌های از قبیل باور فرد به توانایی‌های خود برای دستیابی به موفقیت، داشتن پشتکار در دنبال کردن اهداف، ایجاد اسناد مثبت درباره خود و تحمل کردن مشکلات تعریف میشود (جعفری و حسامپور، 1396). لوتانس، آوولی، آووی و نورمان3 (2007) چهار بعد سرمایه روانشناختی را تحت عنوان امیدواری، تابآوری، خودکارآمدی و خوشبینی مطرح کردند (Santisi, Lodi, Magnano, Zarbo & Zammitti, 2020). به نظر میرسد که مفهوم سرمایه روانشناختی با جنبههای مختلف زندگی انسان ارتباط دارد، در همین راستا نتایج پژوهش عبدی، خوشبازان و آخوندی (1395) بیانگر این است که سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های یعنی تابآوری روانشناختی، خودکارآمدی، خوشبینی و امیدواری با رضایت جنسی زنان ارتباط معناداری دارد و جیهان و آیدوگان4 (2020) نشان دادند که تابآوری روانشناختی نقش مهمی در پیشبینی سازگاری زناشویی زوجین دارد.
یکی دیگر از متغیرهای که به نظر میرسد نقش بازدارنده در روابط فرا زناشویی و نگرش به خیانت آنها دارد، معنویت است (اسلام زاده، صادقی و اسماعیلی، 1398). معنویت بعد اساسی سلامت است و مفهوم بهزیستی معنوی از سلامت معنوی گرفته شده است و فیشر5 (1977). این مفهوم را حالتی پویا از در ارتباط بودن با خود، با دیگران و محیط اجتماعی و قدرت فراتر از خود تعریف میکند که داشتن هدف و معنا در زندگی و احساس تمامیت از مفاهیم اصلی آن محسوب میشود (هاشمی، حبیبی، سپهوند، مقدم زاده و لواسانی، 1398). همچنین موبرگ و بروسک6 (1978) دو رویکرد کل‌نگر و جزءنگر را در تعریف بهزیستی معنوی از یکدیگر بازشناسایی کردند و در هر دو رویکرد بهزیستی معنوی و مبتنی بر روابط عمودی با نیروی مافوق بشری است و بهزیستی مبتنی بر روابط افقی با خود و دنیای اطراف است و ازنظر مفهومی، بهزیستی معنوی به معنای این است که فرد توانایی ارتباط روانی با خود، نظام هستی در حوزههای معنا، آرامش، صلح، نوع‌دوستی، انسجام و سازگاری را دارد و نتایج پژوهشها بیانگر این است که بهزیستی معنوی موجب سلامت روان بیشتر و آشفتگی روانی کمتری میشود (قدم پور، کرمی و خدارحیمی، 1398). همچنین پژوهش نریمانی، پرزور، عطا دخت و عباسی (1394) نشان میدهد که بهزیستی معنوی با رضایتمندی زناشویی ارتباط مثبت معناداری دارد. علاوهبر این پژوهش دیگری نشان میدهد که معنویت و ابعاد آن رضایت زناشویی را پیشبینی میکنند (Kasapoğlu & Yabanigül, 2018). بنابراین با توجه به اهمیت موضوع و شواهد موجود درباره هریک از متغیرها ذکر شده که بیانگر نقش آنها در روابط زناشویی و کیفیت زندگی زناشویی است، پژوهشگر به بررسی علل و عوامل مؤثر بر نگرش به خیانت زناشویی با توجه به پیش‌بین‌های بهزیستی معنوی و سرمایه روانشناختی در زنان پرداخته است، از نتایج حاصل از این پژوهش میتوان برای یافتن راه‌حلی برای کاهش آسیب خیانت زناشویی و راهبردهای برای مراکز مشاوره خانواده استفاده کرد که موجب میزان خیانت زناشویی و اصلاح نگرش افراد و سایر افراد میشود، ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در زنان است و فرضیههای پژوهش عبارتاند از:
- در پیشبینی نگرش به خیانت سرمایه روانشناختی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
- در پیشبینی نگرش به خیانت متغیر بهزیستی معنوی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
2- مرور مبانی نظری و پیشینه
2-1 نگرش به خیانت
خیانت به عنوان بخشی از رفتار انسان محسوب می شود و پدیده ای است که به راحتی قابل مشاهد نیست، علاوه براین شیوع خیانت در کشورهای مختلف بر اساس پژوهشهای مختلف متفاوت است که شاید به دلیل پنهانکاری، رازداری، ترس از بیآّبرویی و محافظه کاری افراد در حسن پاسخ از عوامل این اختلافات باشد و براساس یافته های پژوهشی 21 درصد از مردان و 11 درصد از زنان در سراسر زندگی خود ممکن است به رفتارهای خیانت آمیز دست بزنند ولی در کشور ما با وجود اینکه مسئله خیانت موضوعی نگران کننده محسوب میشود آماری که به صورت دقیق بیانگر میزان خیانت باشد وجود ندارد. ولی آمارهای در ارتباط با قتل های خانوادگی که حدود سی درصد هستند به زنانی ارتباط دارد که به دلیل ارتباط نامشروع و داشتن سوء ظن توسط همسر به قتل رسیدند (یوسفی، کریمیپور و امانی، 1396). خیانت به معنای صمیمیت احساسی و جنسی با فردی خارج از چارچوب های زناشویی است و یا به عبارتی خیانت زناشویی به معنای نقض تعهد دو نفره است که به شکل گیری میزانی از صمیمیت عاطفی و فیزیکی با فردی خارج از این رابطه می شود (Fife, Weeks & Stellberg‐Filbert, 2013). علاوه براین خیانت می تواند شامل رفتارهای جنسی بیرون از ازدواج باشد که دربرگیرنده رفتارهایی مانند سکس سایبری، تماشای فیلم های مستهجن، درجات مختلف روایط صمیمی جنسی و غیر جنسی و صمیت های هیجانی با فرد دیگری که ممکن است به روابط اولیه زوجین آسیب وارد کند (Jeanfreau, Jurich & Mong, 2014). خیانت زناشویی به عنوان یک پدیده فردی و اجتماعی پیامدهای زیادی برای فرد خیانت کار و فرد قربانی به همراه دارد. براساس نتایج پژوهشهای مختلف میتوان گفت که خیانت زناشویی پیامدهای عاطفی شدیدی را برای همسران و همچنین خانواده و جامعه به دنبال دارد که نتایج بعضی از پژوهشها نشان داده که افشای خیانت زناشویی تأثیر مخرب و تکان دهندهای بر زوج ها میگذارد به گونه ای که در فرد آسیب دیده از خیانت عواطفی شدیدی اغلب بین احساس خشم نسبت به همسر و احساسات درونی شرم، افسردگی، درماندگی و طرد در نوسان است. همچنین بروز احساس شرم، احساس گناه تردید، عصبانیت و ناامیدی در همسر عهدشکن میشود و پس از آشکار شدن خیانت مسائلی همانند بحران زناشویی، تضعیف عملکرد در نقشهای والدینی مشکلات شغلی ضرب و شتم و حتی خودکشی و دگرکشی نیز ممکن است رخ دهد (سیدموسوی و محرمی، 1398).
2-2- سرمایه روانشناختی
یکی از مفاهیمی که در روانشناسی مثبتنگر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است سرمایه روانشناختی است که نشان دهنده ارزیابی مثبت فرد از موقعیت و احتمال موفقیت فرد است که بر اراده، تلاش و پشتکار تأکید ویژهای دارد. سرمایه روانشناختی همانند سرمایه انسانی و اجتماعی از سرمایههای ذهنی محسوب میشود که بر خلاف سایر سرمایه در زندگی با هزینههای کمتر قابل مدیریت و رهبری است و نتایج درخور توجهی دارد (محمدی و فرید افشار، 1398). براساس نظر لوتانس و یوسف-مورگان7 (2017) سرمایه روانشناختی به عنوان حالت روانشناختی مثبت افراد با استفاده از چهار بعد شناخته میشوند که عبارتاند از : داشتن اعتماد به نفس (خودکارآمدی) برای کسب کردن و کوشش مناسب برای موفق شدن در انجام کارهای سخت. نسبت دادن اسناد مثبت (خوشبینی) برای موفقیت در حال و آینده، داشتن صبر و استقامت به سمت اهداف و در صورت لزوم. هدایت مسیرها به اهداف برای موفق شدن (امیدواری) و زمانی که با مسائل و مشکلات درگیر میشوند برای کسب موفقیت از خود انعطافپذیری و پایداری (تابآوری) نشان میدهند (Luthans & Youssef-Morgan, 2017). سرمایه روانشناختی مفهومی است که لوتاز آن را به منظور آگاهی از ظرفیت های روانشناختی معرفی نموده است و معتقد است که می توان آن را مورد ارزیابی، توسعه و گسترش قرار داد و برای بالا بردن میزان اثربخشی فردی و سازمانی از آن بهره برداری کرد (حسین پور، ارمندئی و ولدی، 1395). افرادی که از سرمایه روانشاختی مناسبی برخوردار هستند، در مقایسه با سایر افراد اغلب به سوالاتی مانند این که چه اهدافی دارند، چگونه و با استفاده از چه راهبردهای می توانند به این اهداف دست پیدا کنند و چگونه میتوانند از قابلیت های خود برای رسیدن به هدف استفاده کنند به وضوح پاسخ مناسب تری میدهند (ابوالمعالی الحسینی و رستم آبادی، 1396). همچنین برخوردار بودن از این مفهوم این امکان را به افراد میدهد تا علاوه بر بهتر عمل کردن در شرایط دشوار و سخت در برابر مشکلات از خود مقاومت و پشتکار بیشتری نشان دهند و کمتر تحت تأثیر رخدادهای روزانه قرار بگیرند (اسماعیلی و شریعت نژاد، 1394). افرادی که سرمایه روانشناختی دارند افراد مثبتگرا هستند که به تغییرات به دید مثبت نگاه میکنند و آن را یک مانع در نظر نمی گیرند و آن را یک چالش در نظر میگیرند و سعی میکنند با استفاده از راهبرد موثر با برخورد کنند و از تجربیات گذشته خود کمک میگیرند تا مسیر جامعه پذیری و پذیرفتن تغییر ار سریع تر و با تجربه بیشتر طی کنند (عباسزاده و میرزایی، 1394).
2-3- بهزیستی معنوی
به نظر می رسد که مفهوم معنویت از جمله کلیدیترین مفاهیم در حوزه کیفیت زندگی و سلامت روان است. که در قلب انسان و کلید درک ابعاد مختلف آن است و به زندگی انسان معنا و مفهوم می بخشد. بر اساس دین اسلام، معنویت مفهومی است که با رفتارها و باروهای مذهبی اعم از واجب و یا مستحب تلقی شده است که بر اساس دلبستگی، توکل و امید به لطف و مدد خداوند شکل میگیرد (گل پرور، 1397). یکی از منابعی که میتواند انسان را به کمال و سعادت برساند، معنویت است و از مهمترین پیامدهای معرفی شده برای معنویت، بهزیستی معنوی است.
مفهوم بهزیستی معنوی مفهومی پیچیده است که از دو اصطلاح معنوی و بهزیستی تشکیل شده است که به مفهوم معنویت اشاره شده است و مفهوم بهزیستی، احساس مثبت و داشتن حس رضایتمندی عمومی از زندگی که شامل خود و دیگران در حوزه های مختلف مانند خانواده، شغل و دوستان است، اشاره دارد و همچنین احساس بهزیستی شامل ابعاد عاطفی و شناختی است و افرادی که احساس بهزیستی بالایی دارند به صورت کلی هیجان های مثبت را در مقایسه با هیجانهای منفی بیشتر تجربه میکنند و با احساس خوشبختی، احساس رضایت از زندگی، داشتن هدف در زندگی و توانمندی در برقرای ارتباط با دیگران ارتباط مثبت دارد و این درحالی است که افراد با احساس بهزیستی پایین، شرابط و موقعیتهای زندگی را نامناسب ارزیابی میکنند و بیشتر هیجان های منفی مانند ناامیدی، اضطراب، افسردگی و خشم را تجربه میکنند (نشاطی و محمدنژاد، 1399). پژوهشگران معتقدند که بهزیستی معنوی با نیازهای چون نیاز به هدف، وجود ایمان، معنا و امیدواری در زندگی، نیاز به بالارفتن از از وضعیت حال حاضر، نیاز به توانایی تحمل کردن فقدان، نیاز به داشتن مذهب، نیاز به داشتن همراهی و هم یاری دیگران، نیاز به چشم انداز مثبت در زندگی و مراقبت و آرامش همپوشانی دارد. این یافتهها بیانگر این است که بهزیستی معنوی یک زندگی پر از یقین در ارتباط با خداست و در برگیرنده و ترکیبی از مذهب، اجتماع و روانی است (برجعلی، نجفی، عیسی مراد و منسوبی فر، 1392).
بهزیستی معنوی دارای چهار ویژگی است که عبارتاند از : وجود نیروی یکپارچه کنندگی جنبههای جسمی، هیجانی، اجتماعی و سلامتی. وجود یک منبع معنوی در زندگی به صورت وجود یک نیروی انگیزشی در عملکرد شخص محسوب میشود. وجود منبعی برای ارتباط بین افراد که منجر به دوستی، عشق، هم دردی و وفاداری یک سری اصول کمک میکند و وجود منبعی از ادراکات فردی که به افراد کمک میکند تا لذتهای ماوراء را تجربه کنند (Avey, Luthans & Youssef, 2010). بهزیستی معنوی صرفا به رفتارهای و انتظارات معنوی و مذهبی محدود نمیشود بلکه بر اساس رویکردهای تحت نفوذ باورهای عامیانه، نوعی امیدواری در زندگی مبتنی بر ارتباط با خود، دیگران و خداست و یکی از معروفترین مدلها در ارتباط با بهزیستی معنوی، شامل مدل چند مولفهای است که در برگیرندهی مولفهی بهزیستی شخصگرا، جمعگرا و محیطگرا است که بعد بهزیستی معنوی شخص گرا به این معنا است که فرد میتواند بین معنا، هدف و ارزشهای زندگی خود انسجام و هماهنگی ایجاد کند و بعد بهزیستی معنوی جمعگرا به معنای این است که شخص میتواند ارتباط خود را با دیگران پیوند دهد و بعد بهزیستی معنوی محیطگرا به معنای وجود لذت، مراقبت و پرورش محیط طبیعی اطراف است (صمدی فرد و نریمانی، 1397).
2-4- پیشینه داخلی و خارجی
رجبی و عباسی (1397) در پژوهشی به بررسی رابطه معنویت با نگرش به خیانت زوجین متقاضی طلاق استان مازندران پرداختند که نتایج این پژوهش نشان داد که بین معنویت و نگرش به خیانت ارتباط منفی معنیداری وجود دارد و همسرانی که دارای معنویت هستند توانایی بیشتر در کنترل نیازهای خود و تنظیم و مدیریت هیجانها را دارند.
یوسفی و همکاران (1396) در پژوهشی به بررسی مدل باروهای مذهبی، سبک های حل تعارض و تعهد زناشویی با نگرش نسبت به خیانت زناشویی پرداختند که نتایج پژوهش بیانگر این است که باورهای مذهبی با تعهد زناشویی ارتباط مثبت معناداری دارد و با نگرش به خیانت ارتباط منفی دارد.
بل (2019) در پژوهشی به بررسی آسیب جنسی، ضربه خیانت و کارایی معنویت در زنان آسیب دیده پرداخت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که معنویت نقش مهمی در کاهش این مشکلات داشته است.
3- روششناسی
انتخاب روش تحقیق هر موضوع، به هدف، ماهیت و نوع تحقیق بستگی دارد که روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی - توصیفی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه زنان متأهل شهر شیراز بودند. که برای انتخاب نمونه معیارهای ورود مانند داشتن سواد خواندن و درک کردن پرسشنامه‌ها، داشتن سن 19 تا 48 سال بودند. معیارهای خروج مانند هرگونه مراجعه به دادگاه به خاطر اختلافات زن‌وشوهری و خانوادگی بود، پاسخ ندادن به بیش از 15 سؤال در کل پرسشنامه‌ها و جواب دادن یکنواخت (همه سؤالات را یک گزینه جواب دادن و یا به‌صورت ضربدری جواب دادن) بود که 35 نفر از افرادی که این ملاک‌ها را داشتند از پژوهش خارج شدند. از میان جامعه آماری پژوهش۲۸۵ زن متأهل شهرستان شیراز که در رده سنی 19 تا 48 سال هستند، به روش نمونه‌گیری در دسترس از بین جامعه آماری انتخاب شدند. تعیین حجم نمونه برای پژوهش حاضر بر اساس مطالعات پیشین و نیز حداقل تعداد آزمودنی‌های لازم برای پژوهشهای همبستگی است.
3-1- ابزار
برای جمع‌آوری اطلاعات پژوهش از فرم جمعیت شناختی و سه پرسشنامه نگرش به خیانت زناشویی8 واتلی (2008)، در پرسشنامه سرمایه روانشناختی9 لوتاز و همکاران (2007) و پرسشنامهی بهزیستی معنوی10 پولوتزین و الیسون11 (1982) استفاده شد که در زیر گزارش شدند.
پرسشنامه نگرش به خیانت: برای سنجش این مقیاس از پرسشنامه نگرش به خیانت زناشویی واتلی (2008) استفاده شد. توسط واتلی (2008) تهیه شد. این پرسشنامه داراي 12 سؤال می‌باشد که نمره‌گذاری آن به‌صورت 7 درجهاي از به‌شدت موافق نمره (7) تا به‌شدت مخالفم نمره (1) نمره‌گذاری میشود. بالاترین نمره 84 به معنای پذیرنده خیانت و نمره 12 به معنای رد خیانت است. در پژوهش واتلی (2008) آلفای کرونباخ آن 80/0 به دست آمد همچنین روایی سازه آن با روش همبستگی سؤال – نمره کل 75/0 تا 78/0 به دست آمد که نشان از روایی سازه است و در پژوهش سواری و طلاییزاده (1394) پایایی آن را 70/0 گزارش دادند و در پژوهش سیدعلیتبار، قنبری، زاده محمدی و حبیبی (1393) روایی واگرا آن با جهت‌گیری مذهبی درونی 29/0 و با جهت‌گیری مذهبی بیرونی 16/0 گزارش شده است و در پژوهش پیرزاده، بنی سی و وطن‌خواه (1398) آلفای کرونباخ آن 85/0 به دست آمد. در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ میزان 50/0 گزارش شد.
پرسشنامه سرمایه روانشناختی: برای سنجش سرمایه روانشناختی از مقیاس 24 سؤالی لوتاز و همکاران (2007) استفاد شد که چهار مؤلفه‌ی خودکارامدی، امیدواری، خوشبینی و تابآوری را مورد سنجش قرار میدهد و هر کدام از این زیر مقیاس‌ها دارای 6 سؤال است که در طیف لیکرت 6 درجه‌ای (کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم) است، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و روایی‌های که از طریق چهار نمونه مختلف فراهم شده نویدبخش حمایت روان‌سنجی برای این پرسشنامه است (لوتاز و همکاران، 2006). برای به دست آوردن سرمایه روانشناختی ابتدا نمره هر خرده مقیاس به‌صورت جداگانه به دست می‌آید و سپس مجموع آنها به‌عنوان نمره کل سرمایه روانشناختی محسوب می‌شد. نسبت خی دو این آزمون برابر با 6/24 است و آمارههای CFI، RMSEA در این مقیاس به ترتیب 97/0 و 08/0 هستند. همچنین میزان پایایی این پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ 85/0 به دست آمد (خسروشاهی، هاشمی نصرت‌آبادی و باباپور خیرالدین، 1391). در پژوهش حاضر میزان آلفای کرونباخ برای مقیاس کل 84/0 و برای خرده مقیاس‌های خودکارآمدی، امیدواری، خوشبینی و تابآوری به ترتیب 87/0، 80/0، 82/0 و 83/0 به دست آمد.
پرسشنامه بهزیستی معنوی: برای سنجش بهزیستی معنوی از پرسشنامهی بهزیستی معنوی پولوتزین و الیسون (1982) استفاده شد. این مقیاس دارای بیست سؤال و شامل دو مؤلفه‌ی سلامت وجودی و سلامت مذهبی است که در طیف لیکرت شش قسمتی از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم را در بر میگیرد و نمره سلامت معنوی جمع این دو زیرگروه بود و دامنه آن بین 20 تا 120 است. مطالعات اولیه سازندگان، پایایی بازآزمون را 73/0 و 99/0 گزارش دادند و روایی آن را با شیوه تحلیل عامل بررسی نموده و دو عامل اصلی آن را گزارش دادند. در این مقیاس عبارت‌های که فعل مثبت داشتند پاسخ کاملاً موافقم نمره‌ی شش و کاملاً مخالفم نمره یک و در عباراتی که فعل منفی داشتند پاسخ کاملاً موافقم نمره یک و کاملاً مخالفم نمره شش گرفتند. در پایان سلامت معنوی به سه سطح پایین (40-20)، متوسط (41-99) و بالا (100- 120) تقسیم‌بندی شدند (اله بخشیان، جعفرپور علوی، پرویزی و حقانی، 1389). روایی مقیاس سلامت معنوی در پژوهش فاطمی، رضایی، گیوری و حسینی (1385) از طریق اعتبار محتوا مشخص شد و همچنین پایایی آن توسط فاطمی و همکاران (1385) با ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. در پژوهش حاضر میزان آلفای کرونباخ برای مقیاس کل 70/0 و برای مؤلفه‌های سلامت وجودی و مذهبی 56/0 و 50/0 به دست آمد.
پس از گردآوری داده‌ها، با استفاده از نرم‌افزار SPSS 23 فرایندهای آماری در مورد آنها انجام شد. ابتدا آمارههای توصیفی شامل: فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و سپس در قسمت آمار استنباطی از آزمون کولموگرف-اسمیرنف (برای بررسی نرمال بودن توزیع داده‌ها) و تحلیل همبستگی و رگرسیون هم‌زمان استفاده شد.
جدول 1، اطلاعات مربوط به میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش یعنی نگرش به خیانت زناشویی، سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی را نشان میدهد.
جدول 1. میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش
متغیر | مؤلفه | میانگین | انحراف معیار | چولگی | کشیدگی | بالاترین | پایین‌ترین |
نگرش به خیانت | نگرش به خیانت | 09/46 | 03/7 | 16/0 | 70/0- | 60 | 34 |
بهزیستی معنوی | بهزیستی معنوی (کل) | 33/65 | 03/8 | 43/0 | 86/0 | 48 | 116 |
سلامت مذهبی | 33/32 | 09/4 | 66/0 | 06/1 | 21 | 55 | |
سلامت وجودی | 00/33 | 92/4 | 22/0 | 07/0- | 24 | 50 | |
سرمایه روانشناختی | سرمایه روانشناختی (کل) | 82/91 | 52/9 | 10/0- | 18/0- | 112 | 68 |
خودکارآمدی | 69/23 | 87/3 | 44/0- | 30/0 | 30 | 12 | |
امیدواری | 84/23 | 32/3 | 50/0- | 35/0- | 30 | 13 | |
تابآوری | 71/22 | 55/2 | 25/0 | 19/0 | 30 | 17 | |
خوشبینی | 58/21 | 55/2 | 16/0- | 39/1 | 30 | 13 |
جدول 1 بیانگر میانگین و انحراف معیار نگرش به خیانت، بهزیستی معنوی و سرمایه روانشناختی است که میانگین آنها به ترتیب۰9/46، 33/65 و 82/91 است و انحراف معیار آنها نیز 03/7، 03/8 و 52/9 است، همچنین در این جدول میانگین و انحراف معیار خرده مقیاس‌ها و کشیدگی و چولگی متغیرها گزارش شده است.
جدول 2، نرمال بودن داده‌ها را در متغیرهای پژوهش یعنی نگرش به خیانت، سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی را در گروه شرکت‌کننده در پژوهش را با استفاده از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف نشان میدهد.
جدول 2. آزمون کالموگرف-اسمیرنف
مقیاس | کالموگروف-اسمیرنف | سطح معناداری |
نگرش به خیانت | 05/0 | 06/0 |
سرمایه روانشناختی | 06/0 | 05/0 |
بهزیستی معنوی | 05/0 | 07/0 |
جدول 2، نشان میدهد که در ارتباط با آزمون کولموگروف – اسمیرنف هیچ‌یک از متغیرهای پژوهش معنادار نیست، بنابراین توزیع داده‌ها نرمال است؛ بنابراین از تحلیل آماری رگرسیون برای بررسی فرضیهها استفاده می‌کنیم.
4-1- فرضیه اصلی
در پیشبینی نگرش به خیانت متغیرهای سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
قبل از بررسی فرضیهی پژوهش، ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش یعنی نگرش به خیانت، سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی پرداخته شد که نتایج آن در جدول 3، گزارش شده است
جدول 3. ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش
متغیر | نگرش به خیانت | سرمایه روانشناختی | بهزیستی معنوی |
نگرش به خیانت | 1 |
|
|
سرمایه روانشناختی | 06/0- | 1 |
|
بهزیستی معنوی | 03/0 | **25/0- | 1 |
نتایج جدول 3، نشان میدهد که نگرش به خیانت با سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی ارتباط منفی دارد. جدول 4 بررسی فرضیه اصلی پژوهش با استفاده از رگرسیون را نشان میدهد.
جدول 4. نتایج تحلیل رگرسیونی نقش سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در پیشبینی نگرش به خیانت
متغیر ملاک | متغیر پیش‌بین | β | Beta | T | p | R | R2 |
نگرش به خیانت | سرمایه روانشناختی | 04/0- | 06/0- | 94/0- | 34/0 | 06/0 | 001/0 |
بهزیستی معنوی | 01/0 | 01/0 | 22/0 | 82/0 |
نتایج جدول 4 نشان میدهد که سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در کنار یکدیگر پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی نیستند.
4-2- فرضیههای جزئی
در پیشبینی نگرش به خیانت متغیر سرمایه روانشناختی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
به‌منظور به بررسی این فرضیه از تحلیل رگرسیون هم‌زمان استفاده شد که قبل از انجام تحلیل از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج آن در جدول 5 آمده است
جدول 5. ماتریس همبستگی بین نگرش به خیانت زناشویی و سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های آن
| نگرش به خیانت | سرمایه روانشناختی | خودکارآمدی | امیدواری | تابآوری | خوشبینی |
نگرش به خیانت | 1 |
|
|
|
|
|
سرمایه روانشناختی | **23/0- | 1 |
|
|
|
|
خودکارآمدی | *11/0- | **55/0- | 1 |
|
|
|
امیدواری | 11/0- | **65/0 | **23/0 | 1 |
|
|
تابآوری | *11/0- | **77/0 | **45/0 | **49/0 | 1 |
|
خوشبینی | 05//0 | **68/0 | **65/0 | **65/0 | **50/0 | 1 |
نتایج جدول 5، بیانگر ارتباط میان نگرش به خیانت زناشویی و سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های آن است که نشان میدهد بین نگرش به خیانت زناشویی و سرمایه روانشناختی (23/0-=r)، خودکارآمدی (11/0- =r) و تابآوری (11/0-=r) ارتباطی منفی معناداری وجود دارد. نتایج این فرضیه در جدول 6 آمده است.
جدول 6. نتایج تحلیل رگرسیونی نقش سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های آن در پیشبینی نگرش به خیانت
متغیر ملاک | متغیر پیش‌بین | Β | Beta | T | P | R | R2 |
نگرش به خیانت
| سرمایه روانشناختی | 58/0- | 80/0- | 03/2- | 04/0 | 22/0 | 05/0 |
خودکارآمدی | 82/0- | 45/0- | 61/2- | 01/0 | |||
امیدواری | 75/0- | 35/0- | 30/2- | 02/0 | |||
تابآوری | 65/0- | 36/0- | 23/0- | 05/0 | |||
خوشبینی | 17/0- | 06/0- | 49/0- | 62/0 |
نتایج جدول 6، نشان میدهد که از بین مؤلفه‌های سرمایه روانشناختی سه مؤلفه‌ی خودکارآمدی (01/0p< ،45/0- b=)، امیدواری (02/0p< ،35/0- b=) و تابآوری (05/0p< ،36- b=) پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بودند، همچنین سرمایه روانشناختی (04/0p< ،80/0- b=) پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بود. نتایج نشان میدهد که فرضیه پژوهش تأییدشده است.
فرضیهی دوم
در پیشبینی نگرش به خیانت متغیر بهزیستی معنوی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
به‌منظور به بررسی این فرضیه از تحلیل رگرسیون هم‌زمان استفاده شد که قبل از انجام تحلیل، از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج آن در جدول 7 آمده است.
جدول 7. ماتریس همبستگی بین نگرش به خیانت زناشویی و بهزیستی معنوی و مؤلفه‌های آن
متغیر | نگرش به خیانت | بهزیستی معنوی | سلامت مذهبی | سلامت معنی |
نگرش به خیانت | 1 |
|
|
|
بهزیستی معنوی | **45/0- | 1 |
|
|
سلامت مذهبی | *33/0- | **84/0 | 1 |
|
سلامت وجودی | 10/0 | **95/0 | **55/0 | 1 |
جدول 7 بیانگر این است که بین نگرش به خیانت زناشویی و بهزیستی معنوی (45/0-=r) و سلامت مذهبی (33/0-=r) مؤلفه‌های آن ارتباطی منفی معناداری وجود دارد. نتایج این فرضیه در جدول 8 آمده است.
جدول 8. نتایج تحلیل رگرسیونی نقش بهزیستی معنوی و مؤلفه‌های آن در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی
متغیر ملاک | متغیر پیش‌بین | Β | Beta | T | P | R | R2 |
نگرش به خیانت
| بهزیستی معنوی | 33/0- | 18/0- | 30/2- | 01/0 | 19/0 | 04/0 |
سلامت مذهبی | 34/0- | 19/0- | 59/2- | 01/0 | |||
سلامت وجودی | 31/0 | 22/0 | 90/2 | 001/0 |
نتایج جدول 8 نشان میدهد که از بین مؤلفه‌های بهزیستی معنوی دو مؤلفه‌ی سلامت مذهبی (01/0p< ،19/0- b=) و سلامت وجودی (001/0p< ،22/0 b=) پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بودند، همچنین بهزیستی معنوی (01/0p< ،18/0- b=) پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بود. نتایج نشان میدهد که فرضیه پژوهش تأیید شد.
5- بحث و نتیجه‌گیری
هدف پژوهش حاضر پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی زنان شهر شیراز بر اساس سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی است. خیانت زناشویی یکی از مهمترین آسیب‌های است که موجب گسست و از بین رفتن خانواده میشود، نگرش به خیانت میتواند مثبت باشد یعنی فرد احساس نسبتاً خوشایندی به خیانت دارد و در مقابل نگرش منفی به خیانت وجود دارد که فرد معتقد است وجود خیانت زناشویی موجب از بین رفتن، عشق، زندگی زناشویی و فروپاشیدن زندگی خانوادگی و حتی جامعه میشود.
یکی از اهداف پژوهش بررسی نقش سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های آن در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی در زنان شهر شیراز بود که نتایج نشان میدهد مؤلفه‌ی خودکارآمدی، امیدواری و تابآوری پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بودند، و متغیر سرمایه روانشناختی نیز پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بود.
نتایج این پژوهش با یافتههای آتش پور و همکاران (1396)، اکبری گوابری، فرگت، علیخواه و مجیدی (1398)، نصرتی مهر و نبی (1397)، حسینی، محمودی و ماردپور (1398)، برادلی و هجت12 (2017) و گیبونز13 (2020) همسو است. نتایج این پژوهشها نشان میدهد که سرمایه روانشناختی و مؤلفه‌های آن مانند تابآوری و خودکارآمدی در کاهش مشکلات زندگی زناشویی نقش مهمی دارد، افرادی که از سرمایه روانشناختی برخوردار هستند نگاه مثبتی به زندگی دارند نتایج این فرضیه با یافتههای کالامپالی، اوآکس، لیونز، گریر و گیلسپی14 (2008) همسو نیست، نتایج این پژوهش بیانگر این است که تابآوری در زندگی زناشویی نقش ندارد.
در تبیین یافتههای این پژوهش باید گفت بر اساس پژوهش اکبری و همکاران (1398) سرمایه روانشناختی بیانگر باور فرد برای رسیدن به اهداف و موفقیت در زندگی است. در همین راستا سلیگمن15 (2000) معتقد است که این مفهوم شامل ابعاد مثبت زندگی است و نشان‌دهنده درک فرد از خود است که در دستیابی به معنای زندگی و تغییر موقعیتهای دشوار کمک میکند (Luthans, Youssef, Sweetman & Harms, 2013). ازاین‌رو میتوان گفت زنانی که از سرمایه روانشناختی برخوردار هستند در زندگی زناشویی اهداف مثبتی دارند و هنگامی که با دشواریها ناخوشایند روبهرو میشوند، سعی در مقابله و تغییر شرایط دارند و به‌آسانی اهداف خود را رها و ترک نمی‌کنند. از طرفی سرمایه روانشناختی نشان‌دهنده ابعاد و اهداف مثبت است و خیانت زناشویی، بعد منفی زندگی زناشویی است، افرادی که سرمایه روانشناختی بالایی دارند نمی‌توانند نگرش مثبتی به خیانت داشته باشند.
همچنین باید گفت که سرمایههای روانشناختی موجب میشود، زوجین در موقعیتهای پرتنش زندگی از راهبردهای مثبت استفاده کنند و آشفتگی‌های روانی کمتری را تجربه میکنند (حسینی و همکاران، 1398). بنابراین با توجه به اینکه خیانت موجب آشفتگی‌های هیجانی میشود، زنانی که از سرمایه روانشناختی بهره‌مند هستند، در هنگام مواجهه با دشواریها، هیجانهای منفی خود را به شیوه مناسب مدیریت و ارتباط مثبتی با همسر برقرار که موجب تبدیل‌شدن اختلاف‌ها به توافق میشود و یا با استفاده از راهبردهای مناسب آنها را مورد بررسی قرار دهند و از رفتارهای خشونت‌آمیز اجتناب میکنند، چنین عواملی موجب افزایش میزان صمیمیت زناشویی میشود و درنتیجه کاهش رفتارها و نگرش نامناسب مانند خیانت زناشویی را به دنبال دارد. از طرفی زنانی که سرمایه روانشناختی پایین دارند در مواجهه با مشکلات دچار آشفتگی هیجانی میشود که باعث میشود توانایی خوبی برای درک مسئله، ارتباط مؤثر با همسر نداشته باشند که فاصله‌گیری عاطفی را به دنبال دارد و برای جبران کمبودهای عاطفی و به دست آوردن حمایت، با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند که زمینه را برای خیانت زناشویی و نگرش مثبت به خیانت زناشویی در زندگی میشود.
در تبیین نقش مؤلفه‌ی خودکارآمدی در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی باید گفت که این مفهوم به درک کردن توانایی فرد توسط خودش، برای دستیابی به نتایج مطلوب اشاره دارد و همچنین لوپز، موروآ و رایس16 (2007) معتقدند خودکارآمدی به توانایی و اعتماد فرد به خود برای برقراری رابطه، ارائه حمایت، مدیریت هیجانها در ارتباط با دیگری اشاره دارد (Johnson, 2015). از همین رو زنانی که از خودکارآمدی برخوردار هستند، هنگامی که در زندگی زناشویی با اختلاف مواجه میشوند، توانایی مناسبی برای حل مشکل و رسیدن به روابط پایدار دارند و از روش‌های حمایتی برای حل مشکلات استفاده میکنند که موجب به وجود آمدن نگرش منفی نسبت به خیانت میشود و در مقابل زنانی که خودکارآمدی ضعیف دارند، برای حل مشکلات زندگی زناشویی به خود اعتماد ندارند و مشکلات زندگی را به‌صورت پایدار و غیرقابل‌حل در نظر بگیرند که موجب کاهش رضایت از زندگی زناشویی میشود و برای فرار از مشکلات با افراد دیگری ارتباط برقرار میکنند که زمینهساز نگرش مثبت به خیانت زناشویی میشود.
در ارتباط با نقش امیدواری در نگرش به خیانت زناشویی باید گفت که بر اساس نظر سیندر17 (2003) امیدواری هم عامل انگیزشی و هم عامل ایجاد روش‌های مناسب برای رسیدن به اهداف است و از طرفی امید موجب ادامه دادن، برقراری ارتباط درونی، واقع‌گرایی و کار کردن در زندگی است، ازاین‌رو امیدواری در زنان موجب میشود که برای زندگی زناشویی خود اهداف مثبتی در نظر بگیرند و درصورتی‌که با مشکل روبهرو شوند، انگیزه کافی برای حل مشکلات و رسیدن به اهداف را دارند، این عوامل موجب شکل‌گیری نگرش‌های منفی به خیانت میشود و در مقابل فقدان امیدواری موجب شکل‌گیری باورهای منفی در رابطه با همسر میشود به‌گونه‌ای که اگر با همسر خود مشکل داشته باشند، باورهای منفی مانند هرگز درست نمیشود، همیشه علیه من است موجب میشود فرد برای انتقام از همسر، نگرش مرتبط به خیانت زناشویی را در ذهن خود پرورش دهد.
در ارتباط با تابآوری و نقش آن در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی باید گفت، گیبسون (2020) معتقد است که تابآوری به دلیل ایجاد پشتکار و اراده قوی در برخورد با مشکلات زندگی زناشویی، نقش مهمی در کاهش اختلافات زناشویی دارد و با توجه به اینکه مفهوم تابآوری یک ویژگی شخصیتی است که به اصلاحگری می‌پردازد میتوان گفت زنان با تابآوری بالا، هنگامی که متوجه اشتباهات خود و یا همسر میشوند با درک اشتباه، سعی در اصلاح نگرش و رفتار خود و شریک زندگی میکنند. از طرفی با توجه به اینکه این مفهوم به توانایی مقابله با سختی‌ها اشاره دارد، درصورتی‌که با مقاومت خود یا شریک زندگی روبهرو شوند، از تجربیات منفی دوری میکنند که چنین عواملی در زندگی زناشویی موجب دید منفی نسبت به روابط خارج از ازدواج میشود.
یکی دیگر از اهداف پژوهش حاضر بررسی نقش بهزیستی معنوی در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی است که دو مؤلفه‌ی سلامت مذهبی، سلامت وجودی و بهزیستی معنوی پیشبینی کننده نگرش به خیانت زناشویی بودند. نتایج این پژوهش با یافتههای نوری امام‌زاده (1394)، یوسفی، کریمیپور و امانی (1396)، رجبی و عباسی (1397)، خسروی، حیدرنیا و نظیفی (1398)، یاورسیفی و تقوی (1398)، روث18 (1998)، فنگ19 (2011) و پاریسه، گاتی و لافراته20 (2017) همسو است، نتایج این پژوهشها بیانگر این است که زوجینی که از نگرش مذهبی و معنوی برخوردارند، کیفیت زناشویی مناسبی دارند و همچنین همسرانی که نگرش مذهبی و معنوی پایینی دارند، همواره در زندگی زناشویی مشکلاتی را تجربه میکنند و نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش بل21 (2019) که نشان میدهد معنویت در کاهش مشکلات زناشویی نقشی ندارد، همسو نیست.
در تبیین یافتههای این فرضیه مبنی بر نقش بهزیستی معنوی در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی باید گفت که بر اساس نظر هوود و موریس22 (1997) بهزیستی معنوی شامل ویژگی‌های متعالی و وجودی در ارتباط با خود، دیگران، موجود برتر و تعامل با محیط اطراف است و بر احساس سلامتی و تمرکز بر ارزشهای انسانی و معنابخشی به زندگی اشاره دارد. بر همین اساس زنانی که از بهزیستی معنوی برخوردار هستند ویژگی‌های مانند صداقت، شکل‌گیری عشق، احترام، آرامش درونی و جهت‌گیری مناسب در زندگی دارند که موجب ارتباط مثبت با همسر، عمل بر اساس قوانین مطلوب زندگی و افزایش کارایی و عملکرد مثبت در زندگی میشود و از طرفی موجب نگرش منفی به مشکلات زندگی میشود. از طرفی با توجه به اینکه بهزیستی معنوی موجب افزایش معنای زندگی میشود و وجود خیانت زناشویی و یا نگرش مثبت به آن، باعث از بین رفتن معنای زندگی و ارزشهای انسانی در زندگی میشود، زنان با بهزیستی معنوی بالا، از بروز رفتارها و افکاری که موجب کاهش معنای زندگی میشود اجتناب میکنند.
علاوهبر این باید گفت که بهزیستی معنوی، حالتی از تجربه شخصی از موجود برتر یا خداست که بر ارتباط هماهنگ میان افراد، ثبات در زندگی و صلح و ارتباط با خود، خدا و جامعه تأکید میکنند (Yuen, 2015)؛ بنابراین باید گفت زنانی که از بهزیستی معنوی برخوردار نیستند، درکی از موجود برتر که بر رفتار و اعمال آنها نظارت میکند ندارد که زمینه را بری شکل‌گیری رفتارها و افکار نامناسب مانند نگرش به خیانت فراهم میکند و با توجه به مفهوم ثبات در زندگی، زنانی که بهزیستی معنوی پایینی دارند در زندگی ثبات کمی دارند و برای کسب تجربههای و رفتارهای هیجان خواه اقدام میکنند و با توجه به اینکه روابط جنسی، ازجمله رفتارهای هیجانی است، برای کسب چنین تجربههای به خیانت روی‌آورند. از طرفی صلح با خود و دیگران موجب کاهش مشکلات فردی و بین فردی میشود، زنان با بهزیستی معنوی پایین با خود و دیگران بحث‌وجدل دارند که موجب از بین رفتن صمیمیت زناشویی و در شکل‌گیری نگرش‌ها و افکار مرتبط به خیانت زناشویی میشود.
در ارتباط با نقش سلامت مذهبی در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی باید گفت که بر اساس نظر الیسون (1983) سلامت مذهبی بیانگر ارتباط با یک قدرت برتر یعنی خداست و این بعد ما را به سمت خدا رهنمون میکند و مایزر23 (2000) بیان کرد که این بعد به وجود مقدس خداوند به سبک و روش مذهبی اشاره دارد و پژوهش خسروی و همکاران (1398) نشان‌دهنده نقش نگرش مذهبی در کاهش مشکلات زندگی و افزایش رضایت زناشویی است زیرا مذهب به خانواده تقدس می‌بخشد، بر همین اساس وجود سلامت مذهبی باعث میشود که زنان، خانواده و ازدواج را مقدس بدانند و تلاش میکنند رفتاری از خود نشان دهند که موجب تقویت نهاد خانواده شود و در نقطه مقابل از رفتارهای که موجب از بین رفتن نهاد خانواده میشود اجتناب میکنند، چنین عواملی موجب منفی شدن نگرش فرد به خیانت میشود و همچنین مذهب باعث پیوند بین فرد و خداوند میشود که موجب معنا در زندگی، حفظ و قداست بخشی به تعاملات در درون خانواده میشود. سلامت مذهبی در فرد، رفتارهای اخلاقی را تشویق میکند و رفتارهای ضد اخلاقی را سرزنش و مستحق مجازات میداند و با توجه به اینکه خیانت و نگرش به خیانت زناشویی رفتاری ضد اخلاقی است، افرادی که دارای سلامت مذهبی هستند معتقدند در صورت بروز و یا حتی وجود افکار مرتبط با خیانت زناشویی، خداوند به‌عنوان موجود برتر که بر همه امور دانا و تواناست، آنها را سرزنش و مجازات می‌نماید که چنین نگرشی باعث کاهش رفتارها و نگرش‌های مرتبط به خیانت در بین زنان میشود.
در ارتباط با نقش سلامت وجودی در پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی باید گفت که سلامت وجودی بر اساس نظر الیسون (1983) موضوع روانی و اجتماعی است که بیانگر درک فرد از جایگاه خود است و تلاش میکند که به سمت دیگران راهی پیدا کند بر همین اساس باید گفت افرادی که سلامت وجودی دارند به سمت دیگران گرایش دارند و سعی در درک، همدلی و برقراری و حفظ ارتباط با دیگران دارند و شاید بتوان گفت این گرایش به کمک کردن به دیگران موجب میشود افراد حریم خصوصی یکدیگر را در نظر نداشته باشند و زمینه را برای شکل‌گیری افکار و نگرش‌های مرتبط به خیانت فراهم کنند و از طرفی با توجه به اینکه سلامت وجودی به چگونگی سازگاری با دیگران و حفظ یکپارچگی تأکید میکنند شاید بتوان گفت زنانی که سلامت وجودی بالایی دارند، تمایل دارند همه را ازخودراضی و حفظ نمایند و نمی‌توانند در مقابل درخواست‌های نامتعارف دیگر نه بگویند که موجب شکل‌گیری افکار و رفتارهای مرتبط با خیانت میشود.
یکی از مسائل که باعث به وجود آمدن دقت پایین در انجام پژوهشها و مانعی برای تعمیم نتایج پژوهش‌هاست محدودیت‌ها است که میتوان به مواردی مانند نمونه پژوهش که فقط زنان بودند، استفاده کردن از پرسشنامههای آنلاین و خودگزارشدهی که باعث تحریف و بی‌دقتی در پاسخگویی میشود و در همین راستا پیشنهاد میشود در پژوهشهای آتی در کنار پرسشنامه از آزمون‌ها و مصاحبه‌ها نیز استفاده گردد و علاوهبر زنان، مردان نیز مورد بررسی قرار گیرند و نتایج با یکدیگر مقایسه گردد، از پرسشنامههای حضوری استفاده گردد و درنهایت پیشنهاد میشود به‌منظور نتیجه‌گیری علت و معلولی از روش پژوهشی آزمایشی استفاده گردد. علاوه بر این از نتایج این پژوهش برای مشاوره پیش از ازدواج استفاده گردد و با توجه به اینکه سرمایه روانشناختی و بهزیستی معنوی در نگرش به خیانت زناشویی زنان نقش دارد، پیشنهاد می‌گردد کارگاه‌های آموزشی و سمینارهای در این زمینه برگزار گردد.
6- تقدیر و تشکر
در پایان از همکاری زنان شهر شیراز و همچنین تمام کسانی که در به انجام رساندن این پژوهش یاری رسان بوده اند کمال تشکر و قدردانی را به عمل می آوریم.
7- منابع
1- ابوالمعالی الحسینی، خ،. و رستم آبادی، ف. (1396). مقایسه ابعاد سرمایه روانشناحتی بین زنان ورزشکار و غیرورزشکار. پژوهشنامه سلام، 3(2)، 82-88.
2- اسلام زاده، ب.، صادقی، ف.، و اسماعیلی، م. (1398). تحلیل کیفی عوامل بازدارنده از روابط فرا زناشویی در زوجین. تحقیقات کیفی در علوم انسانی، 8(1)، 83-95.
3- اسماعیلی، م. ر،. و شریعت نژاد، ع. (1394). بررسی رابطه رهبری تحول گرا با سرمایه فکری و سرمایه روانشناختی با اثر میانجی مدیریت تحول گرا. بهبود و تحول، 23(77)، 77-97.
4- اکبرپور، س.، صادقی، م.، پورابراهیم، ت.، و شکری، ا. (1398). رابطه هوش اخلاقی با نگرش به بی‌وفایی در فرزندان با و بدون تجربه بی‌وفایی پدر و مادر. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 8(1)، 125-146.
5- اکبری گوابری، ب.، فرگت، آ.، علیخواه، س.، و مجیدی، م. (1397). نقش سرمایه اجتماعی و روانشناختی در پیشبینی صمیمیت زناشویی زوجین. پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 33، 95-115.
6- اهرمیان، ا.، سودانی، م.، و غلامزاده جفره، م. (1399). اثربخشی درمان راه‌حل مدار بر نگرش به خیانت زناشویی افراد متأهل. مجله علوم روانشناختی، 20(101)، 781-794.
7- آتش پور، ح.، لولاکی، م.، و قاسمی، م. ع. (1396). سرمایههای روانشناختی مثبت نگر و سازگاری زناشویی. روانشناسی معاصر، 12، 1-5.
8- برجعلی، م،. نجفی، م،. عیسیمراد، ا،. و منسوبیفر، ح. (1392). نقش بهزیستی معنوی و امیدواری در پیش بینی رضایت از زندگی دانشجویان. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 4(15)، 119-138.
9- پیرزاده، م.، بنی سی، پ.، و وطن‌خواه، ح. (1398). پیشبینی نگرش به خیانت زناشویی بر اساس رضایت جنسی، کیفیت روابط زناشویی و رضایت زناشویی زنان متأهل جوان. مجله پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 4(39)، 16-32.
10- جعفری، ا.، و حسامپور، ف. (1396). پیشبینی رضایت از زندگی بر اساس ابعاد هوش معنوی و سرمایه روانشناختی در سالمندان. سالمند، 12(1)، 90-104.
11- حسینپور، د،. ارمندئی، م،. و ولدی، ر. (1395). تأثیر سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش با میانجی احساس امنیت روانشناختی مورد مطالعه دانشگاه صنعتی شریف. فصلنامه پزوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 22(4)، 133-1.
12- حسینی، م.، محمودی، آ.، و ماردپور، ع. (1398). بررسی ارتباط سرمایههای روانشناختی با صمیمیت زناشویی دانشجویان متأهل و نقش واسطه‌ای بهزیستی اجتماعی. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 24(3)، 388-402.
13- خسروی، ا.، حیدرنیا، ا.، و نظیفی، م. (1398). نقش نگرش مذهبی در نگرش به خیانت زناشویی با میانجی‌گری بهزیستی ذهنی در زنان متأهل. پژوهشنامه روانشناسی مثبت، 5(3)، 13-28.
14- رجبی، ط.، و عباسی، ق. (1397). بررسی رابطه معنویت با نگرش به خیانت زوجین متقاضی طلاق استان مازندران. ششمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم تربیتی.
15- سواری، ک.، و طلاییزاده، م. (1394). مقایسه خیانت زناشویی و هوش هیجانی مطلقین و افراد متاهل عادی شهر اهواز. دستاوردهای روانشناسی بالینی، 1(2)، 67- 82..
16- سید موسوی، م،. و محرمی، ج. (1398). ناگویی هیجانی، احساس تنهایی و ترس از صمیمیت: پیش بینی کنندههای نگرش به خیانت در مردان. روانشناسی معاصر، 2(14)، 12-21.
17- سیدعلیتبار، س. ه.، قنبری، س.، زاده محمدی، ع.، و حبیبی، م. (1393). بررسی رابطۀ بین روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرازناشویی. فصلنامه ی خانواده پژوهی، 10(38)، 255-267.
18- صمدی فرد، ح.ر،. و نریمانی، م. (1397). رابطه هویت اخلاقی، بهزیستی معنوی و جهت گیری مذهبی با سازگاری شغلی در پرستاران. پژوهان، 17(1)، 1-8.
19- عباس زاده، م.، و میرزایی، م. (1394). مطالعه نقش مداخله گرایانه سرمایه اجتماعی و سرمایه روانشناختی در تأثیرگذاری فرایند جامعه پذیری بر دین دار؛ مطالعه موردی : دانشجویان دانشگاه تبریز. دین و ارتباطات، 22(1)، 87-122.
20- عبدی، ا.، خوشبازان، ع.، و آخوندی، ن. (1395). تبیین نقش سرمایههای روانشناختی بر رضایت جنسی زوجین. کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و رفتاری.
21- فاطمی، ن.، رضایی، م.، گیوری، ا.، و حسینی، ف. (1385). اثر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به سرطان. نشریه پایش، 5(4)، 295-304.
22- فرجپور نیری، س. (1398). مقایسه نگرش روابط فرا زناشویی در دانشجویان مرد و زن دانشگاه تبریز. دومین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی.
23- قدمپور، ع.، کرمی، ا.، و خدارحیمی، س. (1398). مقایسه بهزیستی معنوی، تحمل ابهام و شادکامی در سالمندان ساکن در منزل و خانه سالمندان. اخلاق پزشکی، 13(44) 1-13.
24- گل پرور، م. (1397). تحلیلی بر نقش شخصیت پیشرو در رابطه سرمایه معنوی و بهزیستی معنویگرا. روانشناسی مثبت گرا، 4(1)، 19-34.
25- محمدی، م،. و فرید افشار، ع. (1398). توسعه سرمایه روانشناختی با تأکید بر مولفه بخشش در نهج البلاغه. نشریه علمی پژوهشنامه اخلاق، 1(45)، 19-32.
26- نریمانی، م.، پرزور، پ.، عطادخت، ا. و عباسی، م. (1394). نقش بهزیستی معنوی و پایبندی مذهبی در پیشبینی رضامندی زناشویی پرستاران. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 4(2)، 1-10.
27- نشاطی، ا،. و محمدنژاد، ش. (1399). بررسی ارتباط بین بهزیستی معنوی، سبک تربیتی والدین و سرمایه اجتماعی با بهزیستی روانشناختی سربازان مورد مطالعه : سربازان یگان ویژه فرماندهی انتظامی استان آذربایجان شرقی. توسعه، 15(57)، 161-185.
28- نصرتی مهر، س.، و نبی، ب. (1397). بررسی رابطه سرمایه روانشناختی با جهت‌گیری مذهبی و رضایتمندی زناشویی در زوجین متقاضی طلاق. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 3(28)، 15-29.
29- نوری امام‌زاده، ح. (1394). مقایسه احساس تنهایی و بهزیستی معنوی در مردان متأهل دارای روابط فرا زناشویی و فاقد روابط فرا زناشویی. دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهشهای نوین در علوم انسانی.
30- اله بخشیان، م.، جعفرپرعلوی، م.، پرویزی، س.، و حقانی، ح. (1389). ارتباط سلامت معنوي و كيفيت زندگي در مبتلايان به مولتيپل اسكلروزيس. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 12(3)، 29-33
31- هاشمی، ف.، حبیبی، م.، سپهوند، س.، مقدم زاده، ع.، و لواسانی، ف. (1398). ارائه مدل مفهومی پیشگیری از سوءمصرف مواد در نوجوانان مبتنی بر بهزیستی معنوی: یک مطالعه کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 22(3)، 129-1147.
32- یاورسیفی، ا. و تقوی، م. (1398). رابطه‌ی بهزیستی معنوی با رضایت زناشویی : نقش واسطهگری سرسختی روانشناختی. دو فصلنامه روانشناسی معاصر، 14(1)، 31-41.
33- یوسفی، ن.، کریمی پور، ب.، و امانی، ا. (1396). بررسی مدل باورهاي مذهبی، سبک‌های حل تعارض و تعهد زناشویی با نگرش نسبت به خیانت زناشویی. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 6(1)، 47-64.
34- Avey, J. B., Luthans, F., & Youssef, C. M. (2010). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of management, 36(2), 430-452.
35- Bell, D. A. T. (2019). Military Sexual Trauma, Betrayal Trauma, and Spiritual Coping: Investigating What Impacts Reintegration among Homeless Female Veterans. Northcentral University.
36- Bolkan, A. (2015). The Effects of Life Skills Psycho-education Programme on Divorced Women's Level of Inner Directed Support and Analysis of this Effect Based on Types of Marriage and Various Demographic Features. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 205, 655-663.
37- Bradley, J. M., & Hojjat, M. (2017). A model of resilience and marital satisfaction. The Journal of social psychology, 157(5), 588-601.
38- Brewer, G., & Abell, L. (2015). Machiavellianism and sexual behavior: Motivations, deception and infidelity. Personality and Individual Differences, 74, 186-191.
39- Cihan, H., & Aydogan, D. (2020). Relational resilience as a protective factor in marital adjustment of couples with cancer: a dyadic model. Neurological Sciences, 33, 281-288.
40- Ellison, C. W. (1983). Spiritual well-being: Conceptualization and measurement. Journal of psychology and theology, 11(4), 330-338.
41- Feng, E. (2011). The impact of spiritual well-being, gratitude, and loneliness on marital satisfaction among Korean American pastors and spouses. California State University, Long Beach.
42- Fife, S. T., Weeks, G. R., & Stellberg‐Filbert, J. (2013). Facilitating forgiveness in the treatment of infidelity: An interpersonal model. Journal of Family Therapy, 35(4), 343-367.
43- Gibbons, C. L. (2020). Marital Satisfaction among Army Spouses: A Multivariate Analysis of the Influence of Attachment, Resiliency, Forgiveness, and Self-awareness (Doctoral dissertation, Capella University).
44- Hood III, M. V., & Morris, I. L. (1997). ¿ Amigo o enemigo?: Context, attitudes, and Anglo public opinion toward immigration. Social Science Quarterly, 309-323.
45- Jeanfreau, M. M., Jurich, A. P., & Mong, M. D. (2014). An examination of potential attractions of women's marital infidelity. The American Journal of Family Therapy, 42(1), 14-28.
46- Johnson, K. D. (2015). Marital expectation fulfillment and its relationship to height of marital expectations, optimism, and relationship self-efficacy among married individuals. Andrews University.
47- Kallampally, G. A., Oakes, K. E., Lyons, H. Z., Greer, J. M., & Gillespie, C. K. (2008). Gender, psychological resilience, acculturation and spirituality as predictors of Asian Indian American marital satisfaction. Journal of spirituality in mental health, 10(1), 35-52.
48- Kasapoğlu, F., & Yabanigül, A. (2018). Marital satisfaction and life satisfaction: The mediating effect of spirituality. Spiritual Psychology and Counseling, 3(2), 177-195.
49- Leeker, O., & Carlozzi, A. (2014). Effects of sex, sexual orientation, infidelity expectations, and love on distress related to emotional and sexual infidelity. Journal of marital and family therapy, 40(1), 68-91.
50- Lopez, F. G., Morúa, W., & Rice, K. G. (2007). Factor structure, stability, and predictive validity of college students’ relationship self-efficacy beliefs. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 40(2), 80-96.
51- Luthans, F., & Youssef-Morgan, C. M. (2017). Psychological capital: An evidence-based positive approach. Annual review of organizational psychology and organizational behavior, 4, 339-366.
52- Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology, 60(3), 541-572.
53- Luthans, F., Youssef, C. M., Sweetman, D. S., & Harms, P. D. (2013). Meeting the leadership challenge of employee well-being through relationship PsyCap and health PsyCap. Journal of leadership & organizational studies, 20(1), 118-133.
54- Moberg, D. O., & Brusek, P. M. (1978). Spiritual well-being: A neglected subject in quality of life research. Social Indicators Research, 5(1), 303-323.
55- Myers, D. G. (2000). The funds, friends, and faith of happy people. American psychologist, 55(1), 56.
56- Parise, M., Gatti, F., & Iafrate, R. (2017). Religiosity, marital quality and couple generativity in Italian couples belonging to a Catholic spiritual association: A quali-quantitative study. Journal of religion and health, 56(5), 1856-1869.
57- Roth, P. D. (1988). Spiritual well-being and marital adjustment. Journal of Psychology and Theology, 16(2), 153-158.
58- Santisi, G., Lodi, E., Magnano, P., Zarbo, R., & Zammitti, A. (2020). Relationship between psychological capital and quality of life: The role of courage. Sustainability, 12(13), 5238.
59- Schensul, S. L., Mekki-Berrada, A., Nastasi, B. K., Singh, R., Burleson, J. A., & Bojko, M. (2006). Men’s extramarital sex, marital relationships and sexual risk in urban poor communities in India. Journal of Urban Health, 83(4), 614-624.
60- Seligman, M. E. P. (2000). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Chapter prepared for CR Snyder & S. Lopez. Handbook of positive psychology.
61- Synder, M. (2003). Four new species of Latirus (Gastropoda: Fasciolariidae) from the Philippine Islands and the southern Caribbean. Iberus, 20, 1-9.
62- Whatley, M. (2008). Attitudes toward infidelity scale. Journal Social Psychology, 133(1), 547-51.
63- Yuen, C. Y. (2015). Gender differences in life satisfaction and spiritual health among the junior immigrant and local Hong Kong secondary students. International Journal of Children's Spirituality, 20(2), 139-154.
Predicting Attitudes Toward Infidelity Based On Psychological Capital And Spiritual Well-being In Women's
Sayed Mehdi Hosseini*1, Somaye Mahjoob2
1. Doctor of Psychology. Psychology Assistant professor. Fatemiyeh Institute of Higher Education, Shiraz, Iran. (Corresponding Author)
SayedMehdi.hosseini@gmail.com
2. M.A Student in General Psychology, Fatemiyeh Institute of Higher Education, Shiraz, Iran.
mahjoobsomaye182@gmail.com
Abstract:
The present study aimed to predict the attitude towards marital infidelity of women in Shiraz based on psychological capital and spiritual well-being. In this research, the statistical population was selected from 250 women in Shiraz using the available sampling method. In addition, questionnaires on attitudes to marital infidelity, psychological capital, and spiritual well-being were used to collect information and analyzed using SPSS24 software. Simultaneous regression indicated psychological capital (b=-0/80, p<0/04), self-efficacy (b=-0/45, p<0/01), hope (b=-0/35, p<0/02), resilience (b=-0/36, p<0/05), and spiritual well-being (b=-0/18, p<0/01). Two components of religious health (b=-0/19, p<0/01) and existential health (b=0/22, p<0/001) were predictors of attitudes toward marital infidelity. The study results were discussed based on the research and theory. The attitude towards marital infidelity becomes negative with increasing psychological capital and spiritual well-being in women. This research can be used in family counseling centers, infidelity treatment, and premarital counseling.
Keywords: Attitudes Toward Infidelity, Psychological Capital, Spiritual Well-being
[1] Infidelity
[2] Whatley
[3] Luthans, Avolio, Avey & Norman
[4] Cihan & Aydogan
[5] Fisher
[6] Moberg & Brusek
[7] Luthans & Youssef-Morgan
[8] attitudes toward infidelity scale
[9] Psychological Capital Questionnaire
[10] Spiritual Well-Being Questionnaire
[11] Paloutzian & Ellison
[12] Bradley & Hojjat
[13] Gibbons
[14] Kallampally, Oakes, Lyons, Greer & Gillespie
[15] Seligman
[16] Lopez, Morúa, & Rice
[17] Synder
[18] Roth
[19] Feng
[20] Parise, Gatti & Iafrate
[21] Bell
[22] Hood & Morris
[23] Mayzer